~ ~ ~
Ο κύριος Ντίνος Χριστιανόπουλος
Του Γιώργου Χρονά
Αν γνώριζα μόνο τα ποιήματα του Ντίνου Χριστιανόπουλου, χωρίς να γνωρίζω τον ίδιον, θα γνώριζα μόνο την μισή αλήθεια. Αν γνώριζα τον ίδιο, χωρίς να γνωρίζω την πόλη, όπου ζει και εργάζεται από τότε που γεννήθηκε, το 1931, θα ήταν μια εικόνα ψευδής. Τον συνάντησα στο γραφείο της "Διαγωνίου" τον Σεπτέμβριο του 1973, λίγο πριν είχα εκδώσει το πρώτο μου βιβλίο, αυστηρός και διορθώνοντάς με συνεχώς με έβαλε σε σκέψεις.
Κάποτε πίστευα πως η Θεσσαλονίκη μοιάζει με τον Πειραιά, που γεννήθηκα, άλλοτε με την Αλεξάνδρεια, την Κωνσταντινούπολη, το Μιλάνο, την Νέα Υόρκη -είναι στον ίδιο παράλληλο-, τελευταία βρήκα πως μοιάζει με την Λισσαβόνα του Πεσόα. Κι ο Χριστιανόπουλος, αν δεν ήταν γνωστός, ίσως να έμοιαζε με τον Φερνάντο Πεσόα, μια και του πάνε οι μοναχοί, οι αναχωρητές, ο Παπαδιαμάντης, ο Σολωμός -Πεσόα κι αυτοί της Ελλάδος.
Κάθε φορά που επέστρεφα στα ποιήματά του, μία κίνηση δρόμου και οι γνώσεις της ζωής, όπως τις μαθαίνει κανείς περπατώντας σε έρημα στενά και στο κρύο, ψάχνοντας μια συνάντηση - που δεν φτάνει - μου έδειχναν το δρόμο. Άλλοτε νόμιζα πως ακούω τραγούδια λαϊκά, άλλοτε άσματα στρατιωτών που έχουν μεθύσει και μιλούν πέρα από τα όρια χωρίς να υπολογίζουν. Η αλήθεια τους -η αλήθεια του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου -είχε μπει στη ζωή μου. Ζούσα κι εγώ μία ανάλογη ζωή εδώ -στα νότια μέρη. Βάδιζα τα ίδια μονοπάτια τα βράδια. Κάποτε μέσα στη νύχτα τον είχα συναντήσει -στη Θεσσαλονίκη- στα μέρη όπου γράφει στα ποιήματά του. Τι δύσκολο να ζεις και να πεθαίνεις μέσα στην τέχνη σου -που είναι η ζωή σου;
Τα ποιήματα του Ντίνου Χριστιανόπουλου ακόμη και σήμερα σκανδαλίζουν -ποιους; Όχι εμάς αλλά όλους όσους φοβούνται και υποφέρουν με τα παρακάλια των δειλών -που λέει ο ποιητής. Αυτά τα ποιήματά του ακόμα και σήμερα έχουν μια καθαρότητα, και μια αχτίδα φωτός πέφτει, όπως στα έργα ζωγραφικής, στο σκοτάδι.
Ίσως ο Χριστιανόπουλος να μην ήταν αυτό που είναι, αν δεν είχε γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη. Αυτή η πόλη του έδωσε τα πάντα. Του πήρε τα πάντα. Τι κέρδισε; Την ηρεμία της ψυχής του. Της τέχνης του.
Μερικές φορές νομίζω πως χαμένα τα αγάλματα και οι απεικονίσεις των ένδοξων αγγείων, από όσα γράφονται και ακούγονται, ζητούν από τους νυχτοφύλακες τα ποιήματα του Χριστιανόπουλου για να περνούν τις νύχτες τους -όταν αναπαύονται από τις αλησμόνητες στάσεις των σωμάτων τους πάνω σε βάθρα και γυάλινες προθήκες.
Υ. Γ.
1. Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος παραμένει εξίσου μελετητής της λογοτεχνικής ιστορίας της Θεσσαλονίκης, κι όχι μόνο, όπως και του Τσιτσάνη -που τον συγκρίνει με τον Καβάφη-, του ρεμπέτικου τραγουδιού, οι αυτοβιογραφικές του σημειώσεις, συνεντεύξεις και άλλα στοιχεία συμπληρώνουν την γεμάτη ζωή του από τότε που γεννήθηκε, τόσο όσο να συμπεραίνει κανείς πως πάντοτε έγραφε, διάβαζε και αναπαυότανε για να συνεχίσει την επομένη.
2. Κάποτε τον είδα -δεν με έβλεπε- να σκύβει στη βρεμένη άσφαλτο του Λευκού Πύργου, με δέος να πιάνει στα χέρια του ένα σκοτωμένο περιστέρι και να το μοιρολογεί. Και τότε είχα άλλη μία όψη του μπροστά μου.
Ο Γιώργος Χρονάς είναι ποιητής και εκδότης του περιοδικού Οδός Πανός