Ο Μικρός Πρίγκιπας: «Αντίο», είπε η αλεπού. «Να το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: Μόνο με την καρδιά βλέπεις αληθινά. Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια»

Μολιέρος (Molière)

«Ο Ταρτούφος» (1664)

Μολιέρος (Molière)

«Ο κατά φαντασίαν ασθενής» (1673)

Μολιέρος (Molière)

«Ο αρχοντοχωριάτης» (1670)

Μολιέρος (Molière)

«Ντον Ζουάν» (1665)

Ουίλλιαμ Σαίξπηρ

«Όνειρο Θερινής Νυκτός»

Ουίλλιαμ Σαίξπηρ

«Ρωμαίος και Ιουλιέτα»

Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα

«Ματωμένος Γάμος»

Αντουάν Ντε Σαιντ- Εξυπερύ

«Ο μικρός πρίγκηπας»

Αντόν Τσέχωφ

«Ένας αριθμός»

Ντάριο Φο

«Ο τυχαίος θάνατος ενός Αναρχικού»

Ευγένιος Ιονέσκο

«Ρινόκερος»

Έντγκαρ Άλαν Πόε

«Ιστορίες αλλόκοτες»

Μπέρτολτ Μπρεχτ

«Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι»

720 Ποιητές - 8.148 Ποιήματα

Επιλογή της εβδομάδας..

Οδυσσέας Ελύτης, «Άξιον Εστί» (1959)

Το Άξιον Εστί είναι μια ποιητική σύνθεση που γράφτηκε από τον Οδυσσέα Ελύτη και κυκλοφόρησε το 1959. Εν πολλοίς ήταν αυτό που χάρισε στ...

Βιογραφία: Λεονάρντο ντα Βίντσι (Leonardo di ser Piero da Vinci), (1452-1519)

To πιο πολύπλευρο ταλέντο της Αναγέννησης ήταν αναμφίβολα ο μεγάλος καλλιτέχνης και πανεπιστήμων Λεονάρντο ντα Βίντσι (Leonardo da Vinci, 1452-1519). H οικουμενικότητα του πνεύματος του οποίου ξεπερνά τα όρια του πολύπλευρου ταλέντου του και διατηρείται αμείωτη μέχρι σήμερα. Πράγματι, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι αντιπροσωπεύει την τέλεια μορφή οικουμενικότητας, που είναι σχεδόν αδύνατο να προσεγγιστεί από τους νεότερους. Γι αυτό
έγινε θρύλος ενόσω ζούσε και εξακολουθεί να ενσαρκώνει την τέλεια διάνοια τόσους αιώνες μετά το θάνατο του. Τα είχε όλα, ομορφιά, φήμη, ταλέντο, πλούτη, δόξα και το έργο που άφησε πίσω του ανεπανάληπτο: ένας πραγματικά μεγάλος δάσκαλος.

Γνωρίζουμε ότι γεννήθηκε στο Βίντσι, ένα χωριό της Τοσκάνης κοντά στο Έμπολι στα περίχωρα της Φλωρεντίας, στις 15 Απριλίου του 1452. Ο Λεονάρντο μεγαλώνοντας πήρε και το παρωνύμιο da Vinci, που σημαίνει καταγωγή, δηλαδή ο Λεονάρντο από το Βίντσι. Και κατ' αυτό τον τρόπο δόξασε την πόλη της καταγωγής του.

O Λεονάρντο ήταν ο νόθος γιος του πλούσιου Φλωρεντινού συμβολαιογράφου και γαιοκτήμονα Σερ Πιέρο ντ' Αντόνιο (Piero d' Antonio) και της Κατερίνας, μιας όμορφης - αλλά από κατώτερη τάξη - χωρικής. O πατέρας του, αργότερα, παντρεύτηκε μια κυρία από την τάξη του, ωστόσο ο μικρός Λεονάρντο δεν αφέθηκε στην τύχη του, αλλά ανατράφηκε στο πατρικό του σπίτι, όπου έλαβε την εκπαίδευση της εποχής: ανάγνωση, γραφή και αριθμητική. Av και νόθος γιος μάλλον ήταν «τυχερός», αφού ο πατέρας του απέκτησε άλλα τέκνα μόνο μετά τον τρίτο και τέταρτο γάμο του. To πρώτο, το 1476, όταν ο Λεονάρντο ήδη είχε ενηλικιωθεί. Έτσι ο Λεονάρντο μεγάλωσε στο πατρικό του σπίτι, όπου όλοι.τον αντιμετώπιζαν σαν νόμιμο γιο.

O Λεονάρντο πολύ γρήγορα έδειξε το ταλέντο και την έμφυτη κλίση του στη ζωγραφική. Έτσι, μόλις σε ηλικία 15 ετών φεύγει για τη* Φλωρεντία, όπου και μένει μέχρι το 1482. Χάρη στις γνωριμίες του πατέρα του μαθητεύει στο ατελιέ του διασημότερου ζωγράφου της εποχής, του Αντρέα ντελ Βερόκιο (Andrea del Verrocchio), όπου εκτός απ' αυτόν εργάζονται ο Μποτιτσέλι, ο Περουτζίνο, ο Λορέντζο ντι Κρέντι κ.ά. Εκεί απέκτησε στέρεες βάσεις στη ζωγραφική και τη γλυπτική, αλλά και στην τεχνολογία, ενώ αναδεικνύεται και η καλλιτεχνική μεγαλοφυία του. Έμαθε να σχεδιάζει, να παρασκευάζει και να αναμιγνύει τα χρώματα, να πλάθει σε κερί και σε πηλό και να χύνει το χαλκό.

Μαθητευόμενος ακόμη, το 1472, ο Λεονάρντο έγινε δεκτός στη συντεχνία των ζωγράφων της Φλωρεντίας, ωστόσο παρέμεινε για άλλα πέντε χρόνια στο εργαστήρι του δασκάλου του. Παράλληλα δούλεψε και στο εργαστήρι του ζωγράφου, χρυσοχόου, γλύπτη, χαράκτη και αρχιτέκτονα Αντόνιο Παλαγιουόλο (Antonio Pollaiuolo). Εκεί - πιθανότατα για πρώτη φορά - τον προσείλκυσε και η σπουδή της ανατομίας, αφού ο Παλαγιουόλο φανερώνει στα έργα του - χαρακτηριστικός του πίνακας το Μαρτύριο του Αγίου Σεβαστιανού - το μεγάλο του ενδιαφέρον για τους μυς που βρίσκονται σε κίνηση, ενώ θεωρείται ότι ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που έκανε ανατομία του ανθρώπινου σώματος. Στη συνέχεια εργάστηκε μόνος του και τότε ο πλούτος, η ποικιλία και οι έμφυτες αντιφάσεις της φλωρεντινής ζωγραφικής του 15ου αιώνα συνοψίστηκαν στην τέχνη και στην προσωπικότητα της πολύπλευρης μεγαλοφυΐας του. Φαίνεται ότι τον απασχολούσε και η φιλοσοφία, αφού λέγεται ότι παρακολουθούσε τα μαθήματα του Έλληνα περιπατητικού φιλοσόφου Ιωάννη Αργυρόπουλου, που είχε καταφύγει στη Φλωρεντία προσκεκλημένος των Μεδίκων μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης.

H πρώιμη δεξιοτεχνία του Λεονάρντο αποκαλύφθηκε σε έναν πίνακα του Βερόκιο με τίτλο H Βάπτιση του Ιησού, 1474-75 (βρίσκεται στη Γκαλερί Ουφίτσι στη Φλωρεντία), όπου ο δάσκαλος του τού ανάθεσε να ζωγραφίσει έναν άγγελο. Θρυλείται ότι - το αναφέρει και ο Βασάρι (1550), ο βιογράφος του ντα Βίντσι - ο άγγελος που ζωγράφισε ο Λεονάρντο ήταν τόσο όμορφος, που επισκίαζε όλες τις άλλες μορφές του πίνακα. Λέγεται ότι ταπεινωμένος ο Βερόκιο, που έβλεπε ένα μαθητή του να τον ξεπερνά, αρνήθηκε έκτοτε να ξαναπιάσει πινέλο ζωγραφικής. Την ίδια περίοδο και μέχρι τουλάχιστον το 1482, ο Λεονάρντο ζωγραφίζει την Προσωπογραφία της Τζινέβρα ντε Μπέντσι, περίφημη για τη σύνθεση εγγύτητας και βάθους, την Παναγία με το γαρίφαλο, τους δύο Ευαγγελισμούς κ.ά. H τέχνη του έφθασε στο αποκορύφωμα της σε δύο έργα του που παρέμειναν ημιτελή: στον Άγιο Ιερώνυμο και σε μια μεγάλη εικόνα θωρακίου βωμού με θέμα την Προσκύνηση των Μάγων στο μοναστήρι του Αγίου Δονάτου (San Donato) στο Σκοπέτο (1481). Παράλληλα ο Λεονάρντο δούλεψε σχέδια με μολύβι και πένα. Ανάμεσα σ' αυτά ξεχωρίζουν αντλίες, πολεμικές  μηχανές και  μηχανικά εξαρτήματα, που δείχνουν το ενδιαφέρον του μεγάλου καλλιτέχνη για τεχνικά θέματα.

H Φλωρεντία ήταν τότε το κέντρο της Ιταλίας. Υπό την ηγεσία των φωτισμένων Μεδίκων (Medici) η πόλη είχε προσελκύσει πλήθος καλλιτεχνών, ενώ ιδιαιτέρως την εποχή που βασίλευε ο Λορέντσο των Μεδίκων (Lorenzo dei Medici), ο επονομαζόμενος ο Μεγαλοπρεπής (il Magnifico), η πόλη γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της. Καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία κι ο ίδιος, ήταν ποιητής και λάτρης των τεχνών και των διασκεδάσεων, διοργάνωνε στη Φλωρεντία γιορτές και καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς όπου συναγωνίζονταν οι άριστοι. Οι ηθικολόγοι της εποχής κατηγορούσαν τον ηγεμόνα ότι συμβάλλει στην έκλυση των ηθών. Αυτή την έκρηξη των συντηρητικών στοιχείων της πόλης «πλήρωσε» και ο Λεονάρντο. Κατηγορήθηκε, μαζί με άλλους συσπουδαστές του, ενώ ακόμη ήταν στο εργαστήρι του Βερόκιο, ότι επιδίδονταν σε πράξεις σοδομίας με ένα μοντέλο που πόζαρε για τους νεαρούς ζωγράφους. H ανώνυμη αυτή καταγγελία δεν αποδείχθηκε ποτέ και η υπόθεση πήγε στο αρχείο. Εντούτοις, η ιστορία αυτή έδωσε λαβή στην υπόθεση ότι ο μεγάλος καλλιτέχνης ήταν ομοφυλόφιλος.

O Λεονάρντο ντα Βίντσι μεταξύ άλλων σχεδίασε μηχανές και μηχανήματα, όπως είναι αντλίες, πολεμικές μηχανές και μηχανικά εξαρτήματα, που δείχνουν το ενδιαφέρον του μεγάλου καλλιτέχνη για τεχνικά θέματα.

Πιθανότατα λόγω αυτής της εξέλιξης, ο Λεονάρντο, το 1482, εγκαταλείπει απροσδόκητα - αφού άφησε έργα ημιτελή -· τη Φλωρεντία και φεύγει για το Μιλάνο, την πλούσια πρωτεύουσα της Λομβαρδίας, όπου επιπλέον πρέπει να τον προσείλκυσε η ρεαλιστική ακαδημαϊκή του ατμόσφαιρα, σε αντίθεση με την ιδεαλιστική νεοπλατωνική τάση που επικρατούσε στη Φλωρεντία. Πράγματι, τα πειραματικά και τεχνικά ενδιαφέροντα του Λεονάρντο ήταν κοντά στο «πνεύμα» του Μιλάνου. Άλλωστε, την ίδια περίοδο επιδόθηκε με ζήλο στη σπουδή των μαθηματικών και της γεωμετρίας, έμαθε όσα ήθελε και του χρειάζονταν, αλλά δεν προχώρησε περαιτέρω. Πιθανότατα να ενδιαφερόταν να δείξει μέσω των μαθηματικών τη μαθηματική βάση της ζωγραφικής, και την ανάλυση των νόμων της προοπτικής και της συμμετρίας μέσω της γεωμετρίας ούτως ώστε να υποστηρίζει ότι η ζωγραφική ανήκει στις επιστήμες. Διαμόρφωσε επιπλέον ένα δικό του τρόπο γραφικής παράστασης, που ο ίδιος ονόμαζε «dimostrazione», και έτσι αναδείχθηκε σε πρόδρομο της επιστημονικής εικονογράφησης. Σε όλη του τη ζωή ακολουθούσε ένα είδος δημιουργικού δυαδισμού με την επιστήμη και την τέχνη να βαδίζουν παράλληλα.

Στο Μιλάνο παρέμεινε έως το 1499, στην υπηρεσία του δούκα Λουδοβίκου Σφόρτσα. O δούκας τον προσλαμβάνει ως «ζωγράφο και μηχανικό του». Στο  Μιλάνο  ασχολήθηκε με την αρχιτεκτονική, τα οχυρωματικά έργα, την υδραυλική και τη μηχανική. Προτού εγκαταλείψει το Μιλάνο, στα δέκα εφτά χρόνια που παρέμεινε εκεί, δημιουργεί έξι ολοκληρωμένα έργα: την Προσωπογραφία της Τσετσίλια Γκαλεράνι, πιο γνωστή ως η Κυρία με την ερμίνα, μια προσωπογραφία ενός μουσικού, την εικόνα θωρακίου βωμού με την Παρθένο των βράχων, σε δύο παραλλαγές, τον περίφημο Μυστικό Δείπνο (1495-1497) στην Τραπεζαρία του μοναστηριού Santa Maria delle Grade, ένα έργο ανεπανάληπτο, καθώς και τη ζωγραφική διακόσμηση της οροφής της αίθουσας Σάλα ντέλε Ασε (1492) στον Πύργο των Σφόρτσα (Castello Sforzesco).

Στο Μιλάνο ξεδιπλώθηκε η μεγαλοφυΐα του Λεονάρντο σε όλο το πλάτος της τόσο πολύ μάλιστα, που λόγω των αμέτρητων στόχων τους οποίους έθετε, να «επισφραγιστεί» με το στίγμα του απραγματοποίητου. Είναι γεγονός ότι ο μεγάλος καλλιτέχνης έχανε το ενδιαφέρον του όταν προσέγγιζε ή είχε σχεδόν κατακτήσει το στόχο του.

Ατελείωτα παρέμειναν αρκετά έργα του. To πιο χαρακτηριστικό είναι ένα έργο για το οποίο ο Λεονάρντο αφιέρωσε 12 ολόκληρα χρόνια: ο έφιππος ανδριάντας του Φραντζέσκο Σφόρτσα, του ιδρυτή της δυναστείας. O ανδριάντας θα είχε ύψος 5 μέτρα και το πήλινο πρόπλασμα του αλόγου εκτέθηκε δημόσια στο Μιλάνο, το 1493, επ' ευκαιρία του γάμου του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού με τη Μπιάνκα Μαρία Σφόρτσα. Όταν άρχισαν οι εργασίες για το χύσιμο της κολοσσιαίας μορφής, ταυτόχρονα άρχισαν και οι εχθροπραξίες με τους Γάλλους και έτσι το μέταλλο χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή κανονιών και όχι του ανδριάντα. Ανάμεσα στις καταστροφές του πολέμου ήταν και το πήλινο πρόπλασμα του αλόγου.

·         Η προσωπική- ερωτική  ζωή του Λεονάρντο Ντα Βίντσι

Ο πατέρας του Λεονάρντο Ντα Βίντσι όταν κατάλαβε ότι ο γιος του δεν θα γίνει συμβολαιογράφος έδειξε κάποια σχέδια του αγοριού στον φίλο του Αντρέα ντελ Βερόκιο, έναν γλύπτη από τη Φλωρεντία. Ο Βερόκιο εντυπωσιάστηκε αμέσως από τα έργα του και προσφέρθηκε να το πάρει μαθητευόμενο στο εργαστήριό του. Άρχισε τη μαθητεία του το 1467, σε ηλικία δεκαπέντε ετών. Ο δάσκαλός του φαίνεται ότι ήταν και εραστής του. Εικάζεται ότι ο Βερόκιο έστρεψε τον Λεονάρντο στο ευρέως παραδεκτό σήμερα μονοπάτι της ομοφυλοφιλίας του, αν και ο Βαζάρι αναφέρει ότι ο Βερόκιο "αγαπούσε" περισσότερο έναν άλλο μαθητή του, τον Λορέντσο ντι Κρέντι. 
Φαίνεται ότι αυτό το ερωτικό πρότυπο το υποδύθηκε και ο ίδιος ο Ντα Βίντσι στη σχέση του με τρεις τουλάχιστον από τους δικούς του μαθητές, τον Πάολο, τον Τζάκομο, που ήταν πιο γνωστός με το ψευδώνυμο Σαλάι, δηλαδή «διαβολάκος» , ο οποίος «βάλθηκε αμέσως να περνάει τον χρόνο του κλέβοντας τον κόσμο, και τον Φραντσέσκο Μέλτσι, τον οποίο προσέλαβε το 1507 σαν «ένα είδος προσωπικού βοηθού». Ο Φραντσέσκο ήταν νεαρός και πολύ όμορφος. Έγιναν εραστές -πιθανόν ο Σαλάι θα αισθάνθηκε για πρώτη φορά πώς είναι να πέφτεις θύμα κλοπής- και ο Μέλτσι εξελίχτηκε σε ταλαντούχο καλλιτέχνη, αν και μάλλον διορίστηκε στη συγκεκριμένη θέση επειδή ο Λεονάρντο γερνούσε και επιθυμούσε πλέον να τακτοποιήσει τις υποθέσεις του δηλαδή τα σημειωματάριά του. 
Ο Μέλτσι το έκανε αυτό μετά τον θάνατο του Λεονάρντο. Η ενοχή για την ομοφυλοφιλία του είναι έκδηλη στην πιο κάτω παρατήρηση: Η αχαλίνωτη λαγνεία κάνει τη νυχτερίδα να παραβαίνει όλους τους οικουμενικούς νόμους της φύσης όταν ζευγαρώνει, με αποτέλεσμα αρσενικό με αρσενικό και θηλυκό με θηλυκό να ζευγαρώνουν ασύδοτα, όπως συμβαίνει συχνά. 
Επίσης ο Λεονάρντο κινδύνευσε να κλειστεί ακόμη και στην φυλακή για το απαγορευμένο του πάθος, όταν «το 1476, μέσω ενός ανώνυμου σημειώματος που ρίχτηκε σ' έναν κάδο, από εκείνους που ήταν τοποθετημένοι σε ολόκληρη την πόλη για τη συλλογή πληροφοριών και την παρακολούθηση των πολιτών, εκτοξεύτηκαν σκανδαλώδεις κατηγορίες εναντίον τεσσάρων ανδρών, ένας από τους οποίους ήταν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι. Γνωρίζουμε ότι ζωγράφιζε ερωτικές φιγούρες νεαρών στους πίνακές του και υποθέτουμε πως ήταν ομοφυλόφιλος, ωστόσο οι κατηγορίες αποσύρθηκαν  και ο Λεονάρντο κρίθηκε «υπεράνω πάσης υποψίας».

Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Αναβρύτων
Θέμα: η παιδική ηλικία, η προσωπική  ζωή ,η καταγωγή του Λεονάρντο ντα Βίτσι.
Μαθητές: Γιάννης Αλεξάνδρής, Μαργαρίτα Αραποστάθη-Γαλάνη, Θεοδώρα Απέργη και Μακρίνα Κωσταντινίδου
Υπεύθυνος Καθηγητής: κος Παπαδόπουλος  
~
 ~

Αντώνης Σαμαράκης (1919-2003)

«Το άγγελμα της ημέρας»

Μην πεις ποτέ σου: «Είναι αργά!» κι αν χαμηλά έχεις πέσει. κι αν λύπη τώρα σε τρυγά κι έχεις βαθιά πονέσει.

Κι αν όλα μοιάζουν σκοτεινά κι έρημος έχεις μείνει. μην πεις ποτέ σου: «Είναι αργά!» -τ' ακούς;- ό,τι  κι αν γίνει

 
 
𝓜πάμπης 𝓚υριακίδης