Ιωάννης Βηλαράς, «Ύμνος στον έρωτα»

Ω τρυφερώτατ' Έρωτα,
γλυκύ ψυχής μου πάθος,
θνητός δεν έχει λάθος
εσέ να προσκυνάη.

Εσύ στιγμή να λείψης,
μαραίνεται όλη η φύση,
νεκρώνει πάσα χτίσι,
το παν διαλυέται, σβυεί.

Το δυνατό σου χέρι

νομοθετάει, μορφώνει,

τον κόσμον εμψυχώνει,

κινεί και κυβερνάει.

Εσύ 'σαι που λαμπρύνεις

των ουρανών τους θόλους

με τους αχτινοβόλους

αστέρες φωτεινούς.

Της θάλασσας τα βάθη

μακρυά οχ τ' εσέ δε μνήσκουν

και οι στεριές ευρίσκουν

ζωής αναπνοή.

Οχ τ' εσέν' της γης η όψι

παντού κατοικημένη,

βλαστίζει στολισμένη

με λογιαστή θωριά.

Τα πάντα ζιουν και είναι

στη δύναμί σου μόνη,

κι ο κόσμος ξανανειώνει

με κύκλο σταθερό

Στην προσταγή σου νοιώθει

μαλακωμένο στήθος,

τ' ανήμερό της ήθος

η Τίγρι απαρατάει.

Τ' αρπαχτικό Γεράκι,

το αθώο Περιστέρι,

με το γλυκό τους ταίρι

συζιούν μες στη φωλιά.

Του Έρωτα η φλόγα

είναι παντού χυμένη,

κι η φύση ερωτεμένη

τον Έρωτα αντηχάει.

Ω τρυφερώτατ' Έρωτα,

της φύσης όλης πάθος,

θνητός δεν έχει λάθος

εσέ να προσκυνή. 

πηγή 

 

Ο Γιάννης Βηλαράς (Κύθηρα, 1771 - Τσεπέλοβο Ζαγορίου Ιωαννίνων, 1823) ήταν λυρικός και σατιρικός ποιητής και πεζογράφος, με σημαντική συνεισφορά στο γλωσσικό ζήτημα. Ασκούσε το επάγγελμα του γιατρού. Ο Γιάννης Βηλαράς ήταν από τους πρώτους ποιητές της νεοελληνικής ιστορίας και θεμελίωσε τις βάσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Υποστήριζε τον δημοτικισμό αλλά και τον πατριωτισμό χωρίς συμβιβασμούς (αφού χρησιμοποιούσε την δημοτική και όχι την κοινή ελληνική γλώσσα) και επίσης εναντιωνόταν στην ιστορική ορθογραφία (τόνοι, πνεύματα και ομόηχα φωνήεντα). Έγραφε στίχους με πολύ μεγάλη ευκολία και αγωνιζόταν για την αναγέννηση του ελληνικού έθνους με όλες του τις δυνάμεις. Το πιο γνωστό του έργο, Ρομεηκη γλοσα, το οποίο αφιέρωσε στον προσωπικό του φίλο Αθανάσιο Ψαλίδα, τυπώθηκε στην Κέρκυρα το 1814, μέσα στο οποίο είναι διατυπωμένες οι γλωσσικές και ορθογραφικές του πεποιθήσεις οι οποίες ήταν πολύ ριζοσπαστικές όχι μόνο για την εποχή εκείνη αλλά και σήμερα αφού κατάργησε την ιστορική ορθογραφία και πρότεινε την φωνητική ορθογραφία, και τις οποίες εφάρμοσε σε μερικά ποιήματα αλλά και σε δυο μεταφράσεις κλασικών έργων. Η γραμματική του αναπτυσσόταν σε χώρο δυο σελίδων. Επίσης έγραφε διδακτικά κείμενα,επιστολές,γλωσσικά δοκίμια και άλλες διατριβές ενώ μετέφρασε κείμενα στην δημοτική γλώσσα.  [Βιογραφία]