ΑΣΜΑ ΠΡΩΤΟ
1
Θα ψάλω την τόλμη και τους αγώνες
Ευγενών ηρώων, οι οποίοι από την Δύση
Και την πορτογαλική ακτή
Σε θάλασσες που ακόμα δεν είχαν διασχιστεί
Πέρασαν πέρα από την Ταπρομπάνα
Kαι σε κινδύνους και πολέμους,
Περισσότερο θαρραλέοι
Από ότι υποσχόταν η ανθρώπινη δύναμη
Ανάμεσα σε λαούς απομονωμένους,
Ίδρυσαν ένδοξο νέο Βασίλειο,
2.
Θα εξυμνήσω τις ηρωικές αρετές
Eκείνων των αρχόντων
Που κυριάρχησαν σε άπιστες χώρες
Tης Ασίας και της Αφρικής
Kαι σε ακάθαρτα ερείπια
Έστησαν βασίλεια της πίστης.
Θα εξυμνήσω τους πολεμιστές εκείνους
Που η τόλμη τους έκανε αθάνατους.
Εάν δε η τέχνη και το πνεύμα με βοηθήσουν
Η φήμη τους θα κυριεύσει τον κόσμο.
3.
Ας μην γίνεται πλέον λόγος
Για τις περίφημες περιπλανήσεις
Του πολυμήχανου Οδυσσέα
Και του ευσεβή Αινεία.
Ας παύσει η εκατοντάστομη Θεά
Να διαφημίζει τις νίκες του Αλεξάνδρου
Και του Τραιανού.
Εγώ ψάλλω τα τέκνα του Λούσου,
Μόνο ο Άρης και ο Ποσειδώνας
Υπερτερούσαν αυτών.
Ήρωες του Βιργιλίου και του Ομήρου,
Ακούσετε τους άθλους τους,
Υπερβαίνουν των δικών σας ηρώων.
4
Και εσείς που έχετε εξάψει
την φαντασία μου με νέο ζήλο,
Νύμφες του Τάγου,
Εαν υπήρξατε οι πρώτοι μου έρωτες,
Εάν έψαλα στις μαγευτικές σας όχθες,
Χαρίστε στην φωνή μου υψηλότερο τόνο,
Δώστε στους στίχους μου αρμονία,
τόσο λαμπρή και τόσο καθαρή,
Ώστε ο Θεός της Πίνδου
Ν’ αφήσει για χάρη των δικών μας ναμάτων,
Τα κύματα της Ιπποκρήνης.
1
Θα ψάλω την τόλμη και τους αγώνες
Ευγενών ηρώων, οι οποίοι από την Δύση
Και την πορτογαλική ακτή
Σε θάλασσες που ακόμα δεν είχαν διασχιστεί
Πέρασαν πέρα από την Ταπρομπάνα
Kαι σε κινδύνους και πολέμους,
Περισσότερο θαρραλέοι
Από ότι υποσχόταν η ανθρώπινη δύναμη
Ανάμεσα σε λαούς απομονωμένους,
Ίδρυσαν ένδοξο νέο Βασίλειο,
2.
Θα εξυμνήσω τις ηρωικές αρετές
Eκείνων των αρχόντων
Που κυριάρχησαν σε άπιστες χώρες
Tης Ασίας και της Αφρικής
Kαι σε ακάθαρτα ερείπια
Έστησαν βασίλεια της πίστης.
Θα εξυμνήσω τους πολεμιστές εκείνους
Που η τόλμη τους έκανε αθάνατους.
Εάν δε η τέχνη και το πνεύμα με βοηθήσουν
Η φήμη τους θα κυριεύσει τον κόσμο.
3.
Ας μην γίνεται πλέον λόγος
Για τις περίφημες περιπλανήσεις
Του πολυμήχανου Οδυσσέα
Και του ευσεβή Αινεία.
Ας παύσει η εκατοντάστομη Θεά
Να διαφημίζει τις νίκες του Αλεξάνδρου
Και του Τραιανού.
Εγώ ψάλλω τα τέκνα του Λούσου,
Μόνο ο Άρης και ο Ποσειδώνας
Υπερτερούσαν αυτών.
Ήρωες του Βιργιλίου και του Ομήρου,
Ακούσετε τους άθλους τους,
Υπερβαίνουν των δικών σας ηρώων.
4
Και εσείς που έχετε εξάψει
την φαντασία μου με νέο ζήλο,
Νύμφες του Τάγου,
Εαν υπήρξατε οι πρώτοι μου έρωτες,
Εάν έψαλα στις μαγευτικές σας όχθες,
Χαρίστε στην φωνή μου υψηλότερο τόνο,
Δώστε στους στίχους μου αρμονία,
τόσο λαμπρή και τόσο καθαρή,
Ώστε ο Θεός της Πίνδου
Ν’ αφήσει για χάρη των δικών μας ναμάτων,
Τα κύματα της Ιπποκρήνης.
[..]
~
Το 1572 ο Λουίς ντε Καμόες εξέδωσε το μνημειώδες ποίημά του «Os Lusiadas» («Οι Λουσιάδες» ή «Οι Λουζιτανοί»), που είναι το αφετηριακό έργο της πορτογαλικής λογοτεχνίας. Αποτελείται από 10 άσματα (cantos), με συνολικά 1.102 οκτάστιχες ομοιοκαταληκτικές στροφές. Θέμα του, ένα ιστορικό γεγονός: το ταξίδι του Βάσκο ντα Γκάμα προς την Ινδία με τον περίπλου του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, στα τέλη του 15ου αιώνα.Η πλοκή του ποιήματος κινείται τόσο σε ιστορικό, όσο και μυθολογικό επίπεδο, με τη συμμετοχή των θεών του Ολύμπου, που συσκέπτονται για να καθορίσουν την τύχη της αποστολής. Η Αφροδίτη είναι θερμή συμπαραστάτιδα των Πορτογάλων, ενώ ο Βάκχος είναι εναντίον τους. Η αφήγηση εμπλουτίζεται με διάφορα επεισόδια (έρωτες, μάχες, θύελλες, τρικυμίες), που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Οι «Λουσιάδες» είναι το μοναδικό έργο που δημοσίευσε ο Καμόες εν ζωή και το αφιέρωσε στον ευεργέτη του, βασιλιά Σεβαστιανό, ο οποίος σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια μιας αντιμουσουλμανικής σταυροφορίας στο Μαρόκο το 1578. πηγή