Στον Χάρη Ψαρρά
Oνειρευόταν να γίνει γιατρός,
να εργαστεί σε νοσοκομείο του Εδιμβούργου,
ή αν ναυαγούσε η προσπάθεια
να μπαρκάρει στο πρώτον “Ιndiaman“ που θα ‘βρισκε
και μες στο πλοίο να προσφέρει τις ιατρικές του υπηρεσίες.
Εγκατέλειψε γρήγορα ωστόσο αυτά τα σχέδια
(εξάλλου δεν αγαπούσε πολύ τη θάλασσα)
κι αποφάσισε να δοκιμάσει αλλού την τύχη του:
Σκέφτηκε να γίνει θεατρικός συγγραφέας
(έβλεπε ήδη τ’ όνομά του να δεσπόζει στην Drury Lane),
ή καλύτερα επιφανής δημοσιογράφος,
να γράφει πύρινα άρθρα στο London Μagazine,
για την ακατάβλητη δύναμη της Poesy».
Κάποια στιγμή του πέρασε κι απ’ τον νου
να εγκαταλείψει το ψυχρό αφιλόξενο νησί
και να διεκδικήσει, όπως ο φίλος του ο Μπάυρον,
τη δόξα σε άλλο πεδίο, πιο λαμπρό-
να πολεμήσει με τον Μπολιβάρ στις άγριες ζούγκλες της Βολιβίας·
ο συμβολαιογράφος της οικογένειας όμως τον συμβούλευσε
ν’ αφήσει κατά μέρος τα αφελή αυτά ανόητα όνειρα
και να επιλέξει ένα επάγγελμα ασφαλές και κερδοφόρο:
εκείνο του καπελά.
Στο μεταξύ έγραφε, έγραφε νυχθημερόν,
αμφιβάλλοντας όμως ως το τέλος για την αξία της ποίησής του.
Πίστευε πως μετά θάνατον θα ξεχαστεί,
δεν θα συγκαταλέγεται «μεταξύ των Άγγλων ποιητών»,
πως τ’ όνομά του θα είναι γραμμένο στο νερό.
Όμως το νερό αποδείχθηκε πέτρα
και το τραγούδι του αηδονιού του
πιο μελωδικό, πιο ανθεκτικό
απ’ όσα είχαν συνθέσει οι «δαφνοστεφείς» φίλοι του.
Τον σκέφτεσαι
στο μικρό διαμέρισμα της Piazza di Spagna,
πεσμένο στα χέρια του αγαπημένου του Σέβερν
να ψιθυρίζει με δυσκολία
και με το μαντίλι στο στόμα:
” Lift me up for I am dying-
I shall die easy-
don’ t be frightened-
thank God it has come”.
Στο τελευταίο ποίημα
γραμμένο λίγες μέρες πριν από το μοιραίο
(ημιτελές κι αυτό όπως ο Υπερίων),
απειλεί τον μελλοντικό αναγνώστη
πως μέσα από τον τάφο
το παγερό του χέρι θα τον στοιχειώνει,
αν δεν προσφέρει το αίμα της δικής του καρδιάς
για να το ζωντανέψει πάλι.
Και ιδού που τώρα σου χαμογελάει με νόημα,
σαν να λέει: «Ωραίο το ποίημα που μόλις ολοκλήρωσες,
όμως έβαλα κι εγώ το χέρι μου».
να εργαστεί σε νοσοκομείο του Εδιμβούργου,
ή αν ναυαγούσε η προσπάθεια
να μπαρκάρει στο πρώτον “Ιndiaman“ που θα ‘βρισκε
και μες στο πλοίο να προσφέρει τις ιατρικές του υπηρεσίες.
Εγκατέλειψε γρήγορα ωστόσο αυτά τα σχέδια
(εξάλλου δεν αγαπούσε πολύ τη θάλασσα)
κι αποφάσισε να δοκιμάσει αλλού την τύχη του:
Σκέφτηκε να γίνει θεατρικός συγγραφέας
(έβλεπε ήδη τ’ όνομά του να δεσπόζει στην Drury Lane),
ή καλύτερα επιφανής δημοσιογράφος,
να γράφει πύρινα άρθρα στο London Μagazine,
για την ακατάβλητη δύναμη της Poesy».
Κάποια στιγμή του πέρασε κι απ’ τον νου
να εγκαταλείψει το ψυχρό αφιλόξενο νησί
και να διεκδικήσει, όπως ο φίλος του ο Μπάυρον,
τη δόξα σε άλλο πεδίο, πιο λαμπρό-
να πολεμήσει με τον Μπολιβάρ στις άγριες ζούγκλες της Βολιβίας·
ο συμβολαιογράφος της οικογένειας όμως τον συμβούλευσε
ν’ αφήσει κατά μέρος τα αφελή αυτά ανόητα όνειρα
και να επιλέξει ένα επάγγελμα ασφαλές και κερδοφόρο:
εκείνο του καπελά.
Στο μεταξύ έγραφε, έγραφε νυχθημερόν,
αμφιβάλλοντας όμως ως το τέλος για την αξία της ποίησής του.
Πίστευε πως μετά θάνατον θα ξεχαστεί,
δεν θα συγκαταλέγεται «μεταξύ των Άγγλων ποιητών»,
πως τ’ όνομά του θα είναι γραμμένο στο νερό.
Όμως το νερό αποδείχθηκε πέτρα
και το τραγούδι του αηδονιού του
πιο μελωδικό, πιο ανθεκτικό
απ’ όσα είχαν συνθέσει οι «δαφνοστεφείς» φίλοι του.
Τον σκέφτεσαι
στο μικρό διαμέρισμα της Piazza di Spagna,
πεσμένο στα χέρια του αγαπημένου του Σέβερν
να ψιθυρίζει με δυσκολία
και με το μαντίλι στο στόμα:
” Lift me up for I am dying-
I shall die easy-
don’ t be frightened-
thank God it has come”.
Στο τελευταίο ποίημα
γραμμένο λίγες μέρες πριν από το μοιραίο
(ημιτελές κι αυτό όπως ο Υπερίων),
απειλεί τον μελλοντικό αναγνώστη
πως μέσα από τον τάφο
το παγερό του χέρι θα τον στοιχειώνει,
αν δεν προσφέρει το αίμα της δικής του καρδιάς
για να το ζωντανέψει πάλι.
Και ιδού που τώρα σου χαμογελάει με νόημα,
σαν να λέει: «Ωραίο το ποίημα που μόλις ολοκλήρωσες,
όμως έβαλα κι εγώ το χέρι μου».
Ο Χάρης Βλαβιανός γεννήθηκε στη Ρώμη το 1957. Σπούδασε Οικονομικά και
Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και Πολιτική Θεωρία και Ιστορία
στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Έχει εκδώσει δεκατρείς ποιητικές
συλλογές, με πιο πρόσφατη την Αυτοπροσωπογραφία του Λευκού (2018) –
Κρατικό Βραβείο Ποίησης, Βραβείο Ποίησης της Ακαδημίας Αθηνών, Βραβείο
Ποίησης του Περιοδικού «Αναγνώστης» – και τέσσερις συλλογές δοκιμίων.
Τον Νοέμβριο του 2011 κυκλοφόρησε το βιβλίο του, Η ιστορία της δυτικής
φιλοσοφίας σε 100 χαϊκού: από τους Προσωκρατικούς έως τον Ντερριντά. Το
2015 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Το αίμα νερό
(αυτοβιογραφικό «μυθιστόρημα»). Ακολούθησε
το 2016 Το κρυφό ημερολόγιο του Χίτλερ και το 2020 το Τώρα θα μιλήσω
εγώ (αφήγημα για τον θάνατο της αδελφής του Μαρίνας από ηρωίνη). Έχει
μεταφράσει έργα κορυφαίων Αμερικανών και Ευρωπαίων ποιητών, όπως των
Walt Whitman, Ezra Pound, William Blake, John Ashberry, Zbigniew
Herbert, Fernando Pessoa, e.e.cummings, Michael Longley, Wallace Stevens
και Anne Carson. To 2013 κυκλοφόρησε η μετάφρασή του των Τεσσάρων
Κουαρτέτων του Τ.S.Eliot και πρόσφατα η μετάφραση της Άγονης γης,
σύνθεσης εμβληματικής στην ιστορία της λογοτεχνίας. Ποιήματά του έχουν
μεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες και έργα του έχουν εκδοθεί στην
Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Σουηδία, στην Ολλανδία, στην
Ιρλανδία και στην Ισπανία. Διευθύνει το περιοδικό Ποιητική (εξαμηνιαίο
περιοδικό για την τέχνη της ποίησης, που εκδίδουν οι Εκδόσεις Πατάκη).
Διδάσκει ιστορία και πολιτική θεωρία στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος,
δημιουργική γραφή στο ΕΑΠ και είναι υπεύθυνος εκδόσεων στις Εκδόσεις
Πατάκη.
