Δημήτρης Δούκαρης, «Οι φωτογραφίες»

Παράλογη μελαγχολία με ξεσήκωσε
προχτές που έψαχνα
παλιά χαρτιά του Κόμματος
και κίτρινες φωτογραφίες
μέσα σε τόσα χρόνια, όλο τα ίδια ενδύματα :

έβλεπα το σακάκι μου στην έσχατη υποδούλωση,
τους αγκώνες, τα δυσαρεστημένα πέτα,
το παντελόνι μου άχαρο γονατισμένο –
άρχισα δυνατά, να σκέφτομαι τη φτώχεια,
τη φτώχεια τη βαθειά, που δε διαμαρτύρεται.

Μα πιο πολύ απ’ όλα, άρχισα να σκέφτομαι,
τα υψηλά μου ιδανικά,
τα ίδια πάντα ιδανικά, μέσα σε τόσα χρόνια·
να σκέφτομαι πώς φτώχυναν, πώς φύραναν,
πώς κύρτωσαν τραυματισμέν’ απ’ τη φθορά
σαν τα ερειπωμένα ενδύματα·

ύστερα, βέβαια, σκέφτηκα και άλλα,
πολλά ακόμη άλλα, ηρωικά και πένθιμα
μες απ’ τις κίτρινες φωτογραφίες,
που δεν το παραδέχομαι να τα ομολογήσω
όχι, δεν θα παραδεχτώ ποτέ,
να τα ομολογήσω.
~

Ευχαριστώ την Αγγελική Κ. που μου έστειλε το ποίημα

Ο ποιητής και συγγραφέας Δημήτρης Δούκαρης έφυγε από τη ζωή συνεπεία καρδιακής προσβολής τη νύχτα της Δευτέρας 5 Απριλίου 1982, σε ηλικία μόλις 57 ετών. Είχε γεννηθεί στην Αθήνα το 1925 από γονείς μικρασιατικής καταγωγής, πρόσφυγες μετά την Καταστροφή. Σπούδασε στη Νομική της Αθήνας (πολιτικές και οικονομικές επιστήμες) και έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του ΕΑΜ. Από το 1947 έως το 1950 εξορίστηκε στην Ικαρία και στη Μακρόνησο. Μόλις απολύθηκε, τύπωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του, τις «Προσευχές». Την εποχή της δίκης του Νίκου Πλουμπίδη ο Δούκαρης διαχώρισε με θάρρος τη θέση του από την επίσημη γραμμή του ΚΚΕ και αφιέρωσε στον μετέπειτα καταδικασθέντα και εκτελεσθέντα Πλουμπίδη ένα από τα ποιήματά του. Αργότερα, με ένα άλλο ποίημά του, καταδίκασε τη ρωσική εισβολή στην Ουγγαρία και ακολούθως αποστασιοποιήθηκε από το χώρο της πολιτικής. Στα κατοπινά χρόνια τύπωσε ικανό αριθμό ποιητικών συλλογών (μεταξύ αυτών, ο «Καθολικός Μεσάζων», το 1955) και δοκιμίων, ζώντας ένα μεγάλο διάστημα και στο εξωτερικό. Από το 1975 έως το θάνατό του πάσχισε, ως εκδότης και διευθυντής, για την επιτυχία του μηνιαίου περιοδικού πνευματικού προβληματισμού «Τομές». Ιδιόρρυθμος άνθρωπος και ιδιότυπος ποιητής, ο Δούκαρης ήταν, όπως γράφτηκε εύστοχα στην εφημερίδα «Τα Νέα» της 7ης Απριλίου 1982, ένας φανατικός των Γραμμάτων, ένας βασανιζόμενος των Ιδεών.