Φαίδρος Μπαρλάς, «Εν Έτει 2000»

Όταν μεγάλωσε, έμαθε
πως ο πατέρας του
ήταν κι αυτός,
«τη νύχτα εκείνη»,
στο Πολυτεχνείο.
Η θεία του η Λιλή,
ο θείος του ο Μιχάλης,
ήταν κι αυτοί,
«τη νύχτα εκείνη»,
στο Πολυτεχνείο.
Όλοι οι γνωστοί του μπαμπά,
όλες οι γνωστές της μαμάς,
ήταν κι αυτοί,
«τη νύχτα εκείνη»,
στο Πολυτεχνείο…
Τώρα, κάθε πρωί,
καθώς κατηφορίζει την οδό Πατησίων
κι αντικρύζει την καγκελλόπορτα
την κλεισμένη «εις μνήμην».
στριφογυρίζει στο νου του
η ίδια απορία:
«Πώς διάβολο χώρεσαν
όλοι αυτοί εδώ μέσα;…»

~
Στο βιβλίο Φ. Μπαρλάς, Άπαντα. Επιμ.: Ρένου Αποστολίδη. Εκδ. Τα Νέα Ελληνικά, 2014

Ευχαριστώ την Αγγελική που μου έστειλε το ποίημα

Ο Φαίδρος Μπαρλάς, γιος του Τάκη Μπαρλά, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1925. Ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία. Στο χώρο της λογοτεχνίας, ασχολήθηκε με την ποίηση, την πεζογραφία, το δοκίμιο, την κριτική και το χρονογράφημα. Απεβίωσε το 1975 στη γενέτειρά του από καρκίνο του πνεύμονος.

 Ο Ρένος Αποστολίδης μαζί με Τ.Ρούσσο μιλούν για τον Φαίδρο Μπαρλά

 

Ο Ρένος Αποστολίδης για τον Φ. Μπαρλά: Ὁ Φαῖδρος Μπαρλᾶς ὑπῆρξε ἕνα σπάνιο πνεῦμα τῶν νεοελληνικῶν γραμμάτων, ποτισμένο μὲ τὴν ὀξυδέρκεια τοῦ Οὐάιλντ, τὸ σαρκασμὸ τοῦ Ροΐδη, ἀλλὰ καὶ τὶς ἀντίστοιχες αἰσθητικὲς ἀπαιτήσεις τῆς μορφῆς – σύμφυτης, κατ’ αὐτόν, μὲ τὴν οὐσία οἱουδήποτε κειμένου. Ἄριστος στυλίστας τοῦ λόγου, εἴτε στὰ λεπταίσθητα λυρικά του, εἴτε στὰ δηκτικώτατα σατιρικά του, μὲ ἄμεσα ἀναγνωρίσιμο ὗφος, πέθανε στὰ πενήντα του χρόνια καὶ ξεχάστηκε ἀμέσως, καθὼς ἀρνοῦνταν πεισματικὰ νὰ θητεύσῃ σὲ ὁποιοδήποτε «ἰδεολογικὸ ρεῦμα» καὶ δὲν τὸν ἀγκάλιασαν συνεπῶς κομματικὲς κλίκες. Σημαία του ἡ ρήση τοῦ Μontaigne: «Μὲ τοὺς Γιβελίνους Γουέλφος καὶ μὲ τοὺς Γουέλφους Γιβελῖνος!..» Ἀπαλλαγμένος ἀπὸ πίστεις σέ «ἐπαγγελματικὰ ἰδανικά» πρέσβευε κυνικώτατα ὅτι ὁ δημοσιογράφος εἶναι «πληρωμένος κονδυλοφόρος» καὶ δὲν ἀποπειρῶνταν κἂν νὰ παραστήσῃ τόν «ἐκφραστή» καμμιᾶς «συνειδήσεως», τάχα, μέσῳ τῶν φυλλάδων στὶς ὁποῖες κατὰ καιροὺς δούλεψε. Τὶς προσωπικές του ἀπόψεις τὶς κράτησε γιὰ τὴν ποίηση καὶ τὴν καθαρὰ λογοτεχνική του δημιουργία. Παρασημοφορήθηκε στὸν Ἐμφύλιο γιατὶ βρέθηκε πρῶτος στὴν κατάληψη ἑνὸς ὑψώματος καὶ λίγο ἀργότερα λιποτάκτησε, γιατὶ γινόταν κάποιο πάρτυ στὴν Ἀθήνα καὶ θὰ πήγαινε τὸ κορίτσι του…
Ἀπὸ τὰ γνωστότερα κομμάτια του: οἱ θρυλικὲς Λεοπαρδάλεις (σάτιρα καυστικώτατη γιὰ τὴ χούντα), οἱ καφκικοὶ Τροχονόμοι, τὸ Ἐν ἔτει 2000 (προφητικὸ εἰρωνικὸ γιὰ τοὺς ψευτοαντιστασιακούς τοῦ Πολυτεχνείου). Σημαντικώτερο πεζό του: τὸ Αἷμα στὴν ἄσφαλτο (ἀνθολογημένο στὴν Ἀνθολογία Διηγήματος) καθὼς καὶ τὸ ξεκαρδιστικὸ Τὸ Ὡρολόγιον τοῦ Ἁγίου Σουλπικίου.
Τὰ δοκίμιά του χαρακτηρίζονται ἀπὸ μιὰ σπάνια σαφήνεια, καθαρότητα βλέμματος καὶ πρωτοτυπία. Ἀναφέρονται κυρίως σὲ θέματα λογοτεχνικῆς δημιουργίας: Ἀντιφανατισμὸς Ἐλευθερίας, Ἡ ἐποχὴ καὶ τὸ πνεῦμα, Ὄσκαρ Οὐάιλντ, Ἐμμανουὴλ Ροΐδης, Κ. Π. Καβάφης, Ἑλληνικὸς ὑπερρεαλισμός, ἡ Ποίησις τῆς ἐποχῆς.
Τὰ κείμενά του ἀπηχοῦν τὴν ἄκρα εὐαισθησία καὶ μαζὶ τὴ μεταστροφή της σὲ ἀκραῖο κυνισμὸ ἔναντι ἑνὸς ἀναίσθητου κι ἀδιάφορου περιβάλλοντος κόσμου!πηγή