Ζωή Καρέλλη, «Πριν την Ανάσταση»

«Ίσως να ήταν περί το μεσονύχτι,
πριν ή μετά, δεν ξέρω, ξύπνησα
στο σκοτάδι όμως, θαρρείς,
δεν ανοίγουν τα μάτια.

Τι ώρα πηγαίναμε στην εκκλησία τότε;
Κάποτε δεν κοιμόμασταν, περιμένοντας,
ή μας έπιανε ύπνος ελαφρύς

και ξυπνούσαμε καλοδιάθετοι,

με τις πρώτες καμπάνες.

Χρόνια τώρα, δεν πηγαίνω στην εκκλησία.

Χάνεται μέσα μου η σημασία της,

ώσπου πια καθόλου… Είναι δυνατόν,

τίποτα να μην απομένει

απ’ την εύχαρη του ανθρώπου ηλικία;

Πόσο είχα παρακαλέσει, ώσπου έπαψα.

Ανάσταση περίμενα απ’ τις φτωχές μου

αισθήσεις, του σώματος. Αν όχι τίποτ’ άλλο,

τώρα, που δεν πιστεύω, γνωρίζω

την αμαρτία μου.

Πόσο ήταν ωραία, τότε…

Στεκόμασταν στον αυλόγυρο,

γεμάτον κόσμο ελεύθερο. Γελούσαν,

μιλούσαν οι άνθρωποι.

Η ορθοδοξία

αφήνει ακέριο το πνεύμα της προσφοράς.

Ελεύθερα να προσέλθω σε σένα, Κύριε.

Οι άνθρωποι φαίνονταν ξεκούραστοι,

την γιορτή περιμένοντας, το αύριο

νάρθει της χαρούμενης μέρας,

έλαμπε το βλέμμα, το πρόσωπο.

Με πνίγει τούτο το σκοτάδι.

Δεν θέλω ν’ ανάψω το μέτριο φως.

Θα μου στερήσει τα ενθύμια που βλέπω,

τα πράγματα ορίζοντας γύρω μου.

Πώς περιμέναμε την Ανάσταση!

Δίχως αμφιβολία έρχονταν η Λαμπρή,

«Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί».

Άνοιγαν οι πύλες, η πομπή προχωρούσε

με ψαλμούς κι’ εξαπτέρυγα, άστραφταν

τα πολύτιμα, άναβαν μυριάδες τα κεριά

των χριστιανών, φλόγες πίστης,

σημείο χαράς.

Μιαν μικρήν εικόνα της Ανάστασης

είχε η ενορία μας. Σπρωχνόμασταν

για ν’ ασπαστούμε, οχλαγωγή. Γελούσαν

χαρούμενοι οι πιστοί, στα χέρια

κόκκιν’ αυγά, άναβαν βεγγαλικά

κι’ οι μεγαλείτεροι σαν τα παιδιά.

«Ουκ έστιν ώδε αλλ’ ηγέρθη».

Μένω ξαπλωμένος, δεν ανάβω το φως,

δεν περιμένω τίποτα.

Δεν πάω με τους άλλους να μοιραστώ

την πλάνη της χαράς.

Χαρά δεν υπάρχει;

Υπάρχει πάντα η ανάσταση,

όχι ορισμένη και πιθανή,

υπάρχει απίθανη περίλαμπρη δόξα,

η φωτεινή έκσταση, δεν μπορούν

δίχως αυτήν οι άνθρωποι,

που περιμένουν σε νηστεία και προσευχή.

«Ουκ έστιν ώδε αλλ’ ηγέρθη».

Ακόμα δεν ήρθε η ώρα, φαίνεται.

Δεν ακούω τους χαρμόσυνους ήχους.

Πόσο ακόμα και τότε, σαν η καταστροφή

της άρνησης, η αμφιβολία είχεν αρχίσει,

με συγκινούσε βαθιά η χαρά

πάνδημη του κόσμου συμμετοχή, στην γιορτή.

«Χριστός ανέστη». Ύμνος κι’ οι κρότοι

των όπλων κι’ όλες οι καμπάνες μαζί,

σ’ όλην την πόλη κι’ οι άνθρωποι

όλοι μαζί είχαν την ίδια χαρά,

τέλειωνε η προσφορά της προσπάθειας,

τους πένθους, της συλλοής.

Κοιτάζω το παρελθόν.

Δεν σ’ αρνιέμαι, Κύριε, της αγάπης,

της ανάστασης ένδοξης του ανθρώπου.

Πολλή με σκεπάζει αμαρτία της γνώσης,

όμως θα περιμένω μιαν αρχή της αγάπης

ξανά, που δίνεται παρηγοριά

της θλιμμένης επίμονης σκέψης.

Αρχή, χαραυγή,

«ήν δε όρθρου βαθέος…»

Να πιστέψουμε στην ημέρα της ζωής.

Ελπίδες, αναμνήσεις δεν αρκούν

οι κόποι. Η σκέψη θολώνει

το κόκκινο της θυσίας αίμα.

Πρέπει το σώμα να σηκωθεί,

να πάει με τους άλλους μαζί, να χαρεί

την γιορτή, την απλή χαρά,

να δεχτεί την πλούσια συμμετοχή,

να παραδεχτεί τη χαρά προσιτή.

Ανάσταση να χαρεί, λευτεριά

ύστερ’ απ’ το πλήθος του πόνου,

πίστη, την αγάπη του ανθρώπου.»

~

Από τη συλλογή Της μοναξιάς και της έπαρσης (1951) της Ζωής Καρέλλη

Τα ποιήματα της Ζωής Καρέλλη, τόμος πρώτος (1940-1955) 

[Οι εκδόσεις των φίλων, Αθήνα, 1973]

πηγή

 

Η Ζωή Καρέλλη (Θεσσαλονίκη, 1901 - 1998) ήταν Ελληνίδα ποιήτρια και θεατρική συγγραφέας, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια. Ασχολήθηκε με την εκμάθηση ξένων γλωσσών και τη μουσική και παρακολούθησε μαθήματα Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Μετά το 1944 ταξίδεψε σε πολλά μέρη του κόσμου. Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων το 1935 από τις στήλες του περιοδικού Το 3ο μάτι, όπου δημοσίευσε το πεζογράφημα Διαθέσεις. Το 1937 πρωτοδημοσίευσε ποίημά της (Φετεπουρσικρί) στο περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες. Εξέδωσε δώδεκα ποιητικές συλλογές, πέντε θεατρικά έργα και πολλά δοκίμια, ενώ πολλά κείμενά της βρίσκονται δημοσιευμένα σε λογοτεχνικά περιοδικά, όπως τα Φιλολογικά Χρονικά, Νέα Εστία, Μακεδονικά Γράμματα, Μορφές, Ο Αιώνας μας, Σημερινά Γράμματα, Καινούρια Εποχή, Πνευματική Κύπρος, Νέα Πορεία. Υπήρξε μέλος του κύκλου του περιοδικού Κοχλίας της Θεσσαλονίκης. Ποιήματά της μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση, κυρίως έργων του Τόμας Έλλιοτ. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη ποιητική συλλογή Κασσάνδρα και άλλα ποιήματα και το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τα Ποιήματα 1940-1973. Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ως το 1981) και της Ακαδημίας Αθηνών (1982). Στο ποιητικό έργο της Ζωής Καρέλλη, αποτέλεσμα της δημιουργικής αφομοίωσης της ελληνικής (αρχαίας και νέας) και ευρωπαϊκής λογοτεχνικής παράδοσης, κυριαρχούν ο εσωτερικός λόγος και η υπαρξιακή αγωνία, εκφρασμένη στο πλαίσια των συνδυασμών γυναικείας ευαισθησίας και διανόησης, ελληνικότητας και ανθρωπισμού και μιας “ανοίκειας” θεματικής και ποιητικής γραφής. Την προβληματική της ποίησής της μετέφερε και στα θεατρικά της έργα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το δοκιμιακό της έργο κυρίως γύρω από τη λογοτεχνία και το θέατρο.