Θυμάμαι, όπως λένε, ότι στην αρχή ήταν ο λόγος (εν αρχή ην ο Λόγος), άρα στο τέλος θα είναι ίσως η σιωπή.
Θυμάμαι τον σεισμό της Σαντορίνης στην Αρχαιότητα που μάλλον καταβύθισε την άγνωστη Ατλαντίδα, τον σεισμό της Λισαβόνας το 1755 που βύθισε τον Βολτέρο σε απαισιοδοξία και τον σεισμό στην Boumerdes το Μάιο 2003(1).
Θυμάμαι έναν ποιητή, που έκανε κι αυτός Αντίσταση, τον διοικητή Alexandre, να παίρνει το πολυβόλο του, να θυσιάζει μερικούς άντρες και στη συνέχεια να επιστρέφει για να γράψει ποίηση.
Θυμάμαι το ερώτημα που έθεσε ο Adorno: είναι δυνατόν να γράφεται ακόμη ποίηση μετά το ‘Άουσβιτς;
Θυμάμαι να μιλάμε για την ποίηση και συχνά να την σκοτώνουμε.
Θυμάμαι τις καταδίκες σε θάνατο δια πυρός από την Ιερά Εξέταση, τις καταδίκες των SS στο Βερολίνο και ότι κάθε φορά που θα καίγονται βιβλία μετά από λίγο θα καίγονται κι άνθρωποι.
Θυμάμαι ότι μια φετβά καταδίκασε τον Salman Rushdie σε θάνατο για τους σατανικούς του στίχους.
Θυμάμαι την πυρκαγιά της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, την πυρκαγιά της βιβλιοθήκης της Αγίας Πετρούπολης κατά την οποία καταστράφηκαν 550.000 βιβλία και την πυρκαγιά της νύχτας της 25ης ή της 26ης Αυγούστου του 1992 που ξέσπασε στη βιβλιοθήκη του Σαράγεβο και καταστράφηκαν 2 εκατομμύρια βιβλία.
Θυμάμαι ότι σύμφωνα με τον Ray Bradbury στη θερμοκρασία των 451 βαθμών Φαρενάιτ τα βιβλία καίγονται.
Θυμάμαι έναν ποιητή τον 10ο αιώνα στη Βαγδάτη που έγραφε: «αν δεις τα βιβλία σου να σε προδίδουν, πέταξέ τα στη φωτιά (Abou Saϊd al-Sirafi)».
Θυμάμαι μαζί με τον Mallarmé ότι η σάρκα είναι νεκρή και ότι έχω διαβάσει όλα τα βιβλία.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι οι Αβοριγίνες έχουν έναν πλούσιο πολιτισμό τεσσάρων χιλιάδων χρόνων.
Θυμάμαι τον Αντονέν Αρτώ που είχε γράψει ότι θα μπορούσαμε να μιλάμε για την καλή ψυχική υγεία του Βαν Γκογκ.
Θυμάμαι ότι με τους σημερινούς ρυθμούς θα έχουν εξαφανιστεί μέσα σε 25 χρόνια ένα εκατομμύριο είδη φυτών και ζώων, δηλαδή πάνω από το ένα τέταρτο της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.
Θυμάμαι ότι σε ορισμένες χώρες πρέπει να μαυρίζουν τα παράθυρα έτσι ώστε να μην φαίνονται οι γυναίκες απ’ έξω.
Θυμάμαι τα παιδιά της Ρουάντα με τα πρόσωπα και τα κρανία τσακισμένα από τις φονικές ματσέτες.
Θυμάμαι ένα μικρό κορίτσι να τρέχει σ’ ένα δρόμο του Βιετνάμ γυμνό και με το δέρμα του κουρελιασμένο.
Θυμάμαι τη μουσική του Henri Dutilleux The Shadows of Time, ότι τη συνέθεσε για την Άννα Φρανκ, θυμάμαι τα παιδιά του Izieu και άλλα παιδιά που μαρτύρησαν.
Θυμάμαι την εγγονή, πριν πολύ καιρό, να τρέχει προς τη θάλασσα, να γυρίζει με το χέρι της γεμάτο αφρό και να χαϊδεύει το πρόσωπό μου.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε
Θυμάμαι ότι τα πράγματα δεν είναι για να τα δεχόμαστε, αλλά για να τα αλλάζουμε. Ή τουλάχιστον να το προσπαθούμε.
Θυμάμαι ότι για τον Michael Moore το Fahrenheit 9/11 είναι η θερμοκρασία που λύγισαν τα ανθρώπινα σώματα όταν κατέρρευσαν οι δίδυμοι πύργοι.
Θυμάμαι ότι εάν η αρμονία είναι ένα όνειρο που προσπαθείς να φτάσεις, ο εφιάλτης ίσως τότε να είναι ένα από τα στοιχεία του χάους.
Θυμάμαι το χαμόγελο του Βούδα και την ευτυχισμένη του απάθεια.
Θυμάμαι ότι πρέπει να πιστεύουμε στη χάρη και στους αγγέλους επειδή υπάρχουν.
Θυμάμαι τον Νέλσον Μαντέλα, τον πρώτο Πρόεδρο της Δημοκρατικής Νότιας Αφρικής, να χορεύει αφού πέρασε 27 χρόνια στη φυλακή.
Θυμάμαι τον φόρο Τόμπιν και την υποτιθέμενη αδυναμία να εφαρμοστεί.
Θυμάμαι ότι την ημέρα που έκλεινα τα δέκα μου χρόνια θεώρησαν νεκρή τη Sagan μετά το σοβαρό ατύχημα με το αυτοκίνητο Aston Martin που έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα.
Θυμάμαι ότι ο Camus είχε γράψει: «η ζωή δεν είναι για να τη ζεις, αλλά για να την καις».
Θυμάμαι ότι ο αετός έλκεται από τον μαγνήτη των πηγών και μεταναστεύει.
Θυμάμαι τον διοικητή Μασούντ στο Penshir που ήταν και ποιητής.
Θυμάμαι ότι όταν με χάιδεψε ένα πούπουλο ενός γλάρου ένιωσα να με διαπερνά όλη η θάλασσα.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε
Θυμάμαι αυτή την εικόνα του τύπου: «η Παναγία της Bentallah» και τα δεκάδες χιλιάδες θύματα της τρομοκρατίας στο Αλγέρι, τα τελευταία χρόνια.
Θυμάμαι τον ποιητή Youssef Sebti και τον Tahar Djaout που δολοφονήθηκαν το 1993 στο Αλγέρι επειδή ήταν καλλιτέχνες και διανοούμενοι.
Θυμάμαι ότι η Δικαιοσύνη αναπαριστάται με μια ζυγαριά με δύο οριζόντιους δίσκους και ότι αυτό μπορεί επίσης να είναι η μεταφορά της αρμονίας.
Θυμάμαι ότι δεν υπάρχει δικαιοσύνη ούτε και θεός, αφού δεν υπάρχει δικαιοσύνη.
Θυμάμαι ότι ο παράδεισος είναι στον ουρανό κι αναρωτιέμαι που είναι η κόλαση.
Θυμάμαι τον Jean Moulin στον οποίο οι βασανιστές άπλωσαν ένα φύλλο χαρτί επειδή δεν μπορούσε πια να μιλήσει και ότι εκείνος τους το επέστρεψε έχοντας ζωγραφίσει την καρικατούρα τους.
Θυμάμαι μια κοπέλα που την έκαψαν ζωντανή στον κάδο απορριμμάτων επειδή είχε αρνηθεί τις προτάσεις ενός μικρού συνοικιακού μουσουλμάνου άρχοντα.
Θυμάμαι ότι πάνω στο Κίτρινο βουνό, στην Κίνα, μέσα στην ομίχλη της Πρωτεύουσας του Ουρανού δεν ήθελα με τίποτα να ξανακατέβω στη γη.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι όταν έφτασα στη Δυτική Ευρώπη, το σύννεφο του Τσερνομπίλ αναγνώριζε τα σύνορα των Κρατών και απέφευγε ορισμένα.
Θυμάμαι τον Geronimo.
Θυμάμαι ότι κάθε βράδυ πλοιάρια μεταναστών βουλιάζουν στο Στενό του Γιβραλτάρ.
Θυμάμαι τη μουσική Σούφι και την έκσταση των aϊssawis.
Θυμάμαι ότι στις αρχές της 3ης χιλιετίας χτίσαμε έναν τοίχο από μπετόν ύψους 8 μέτρων για να χωρίσουμε δυο λαούς και ότι στο τέλος της 2ης χιλιετίας γκρεμίσαμε έναν τοίχο για να ενώσουμε έναν λαό.
Θυμάμαι ότι οι ερωμένες μου τίναζαν στη θάλασσα τα αστέρια που είχαν πέσει στα μαλλιά τους.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι τα δύο τρίτα της ανθρωπότητας ζουν στη φτώχεια από τα οποία το ένα δισεκατομμύριο είναι παιδιά.
Θυμάμαι ότι ο Σαρτρ είχε πει ότι μπρος σε ένα παιδί που πεθαίνει από την πείνα Η Ναυτία δεν αξίζει τίποτα.
Θυμάμαι το ζήτημα της υπεροχής της ηθικής από την αισθητική ή της αισθητικής από την ηθική.
Θυμάμαι αυτό το ερώτημα που δανειστήκαμε από τον Αλμπέρτο Τζιακομέτι: σε ένα σπίτι που καίγεται θα διαλέγατε να σώσετε μια γάτα ή έναν Ρέμπραντ;
Θυμάμαι ότι ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε ένα όνειρο.
Θυμάμαι ότι πριν από πολύ καιρό είχα αρνηθεί μια για πάντα να γίνω ένας σύγχρονος μεταλλαγμένος.
Θυμάμαι ότι το «Εγώ είναι ένας άλλος» και τον Μάντη που το έγραψε.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε
Θυμάμαι ότι τα ΜΑΤ έριξαν δακρυγόνα μέσα στην εκκλησία Saint-Bernard για να διώξουν τους λαθρομετανάστες.
Θυμάμαι ότι ο Πικάσο ήθελε να ζωγραφίζει σαν παιδί αλλά δεν το κατάφερε.
Θυμάμαι ότι τα συσσωρευμένα πυρηνικά οπλοστάσια μπορούν να ανατινάξουν εντυπωσιακά πολλές φορές τον πλανήτη.
Θυμάμαι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν 10.640 πυρηνικές κεφαλές, η Ρωσία 8.600, η Κίνα 400, η Γαλλία 350, το Ηνωμένο Βασίλειο 200, το Ισραήλ 150, η Ινδία 80, το Πακιστάν 40, η Βόρεια Κορέα ίσως ένα ή δύο και μηδέν το Ιράκ.
Θυμάμαι ότι ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι το μεγαλύτερο μαύρο νεκροταφείο.
Θυμάμαι την Αμερική πριν τον Κολόμβο.
Θυμάμαι ότι το κοριτσάκι μου με ρωτούσε συνεχώς: «Μέχρι που φτάνει ο Ουρανός;»
Θυμάμαι τα πενήντα εκατομμύρια νεκρούς του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και ανάμεσά τους τα 6 εκατομμύρια Εβραίων.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι τη Rosa Parks, η οποία την 1η Δεκεμβρίου του 1955 αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν Λευκό, μέσα σε ένα λεωφορείο του Montgomery στην Alabama.
Θυμάμαι ότι στη Νιγηρία, αν είσαι γυναίκα, ένα πολιτικό δικαστήριο μπορεί να σε καταδικάσει να σε θάψουν ζωντανή μέχρι τη μέση για να σε λιθοβολήσουν.
Θυμάμαι ότι έχοντας γίνει πλουσιότεροι έχουμε γίνει και πολύ πιο φτωχοί.
Θυμάμαι ότι οι παππούδες μου μού έλεγαν: εσύ τουλάχιστον θα δεις το 2000.
Θυμάμαι ότι, όταν με απορρίπτουν ως καλλιτέχνη ή διανοούμενο, χαίρομαι που δε ζω στην Κίνα της εποχής της λεγόμενης Πολιτιστικής Επανάστασης.
Θυμάμαι ότι ο Jacques Derrida απέδειξε τη θετικότητα της αποδόμησης.
Θυμάμαι ότι η δημιουργία είναι αποδόμηση και ότι η αποδόμηση είναι επίσης δημιουργία.
Θυμάμαι ότι ο φοίνικας αναγεννιέται από τις στάχτες του.
Θυμάμαι ότι τη δεκαετία του 50 οι γονείς των εφήβων που εγκατέλειπαν το σπίτι τους έκαναν έκκληση σε ραδιοφωνικούς σταθμούς και διαβεβαίωναν ότι δεν πρόκειται να τους μαλώσουν.
Θυμάμαι τις τελετές βουντού.
Θυμάμαι τον ανώνυμο φοιτητή που σταμάτησε μόνος του μια ίλη από τανκς στην πλατεία Tian An Men τον Ιούνιο του 1989 και θυμάμαι τους Τσέχους φοιτητές να σκαρφαλώνουν στα ρώσικα τανκς το 1968.
Θυμάμαι τον Jan Pallack.
Θυμάμαι ότι σύμφωνα με τον Φουκουγιάμα μπήκαμε στο τέλος της ιστορίας και θυμάμαι επίσης τον μύθο της «αιώνιας επιστροφής» του Νίτσε.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι την Ανδαλουσία ευτυχισμένη πριν από το 1492.
Θυμάμαι, ότι χάρη στον Κίρκεγκωρ, «το χιούμορ είναι η ευγένεια της απελπισίας» κι επίσης, ότι μερικοί είναι τόσο απελπισμένοι που δεν μπορούν καν να έχουν αυτήν την ευγένεια.
Θυμάμαι ότι τα τελευταία δέκα χρόνια 60 ινδιάνικες φυλές έχουν εξαφανιστεί στο Αμαζόνιο.
Θυμάμαι τον Jean Babilée χορεύοντας Τον νεαρό και τον θάνατο, τον Jorge Donne στο Bolero του Maurice Ravel και τον Rudolf Noureev στο… δε θυμάμαι πια.
Θυμάμαι ότι κι εγώ είμαι λευκός απ’ έξω, αλλά από μέσα μαύρος.
Θυμάμαι ότι στο Προσκύνημα στις πηγές ο Λάνζα ντελ Βάστο διέφυγε από τα δόντια ενός τίγρη τραγουδώντας γρηγοριανά άσματα μέσα σε τροπικό δάσος.
Θυμάμαι ότι η Σχετικότητα είναι η κορωνίδα του 20ου αιώνα όπως κι ο Διαφωτισμός ήταν η κορωνίδα του 18ου αιώνα.
Θυμάμαι ότι το να γράφεις ποίηση σημαίνει να κάνεις αντίσταση.
Θυμάμαι ότι είναι επικίνδυνο για τον ποιητή να βάλει τα δυο του χέρια στην εγκάρσια μπάρα του καροτσιού για ψώνια.
Θυμάμαι ότι θα μπορούσα να είμαι τρομοκράτης.
Θυμάμαι τα παιδιά ομήρους του Μπεσλάν στη Βόρεια Οσσετία.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι τον Άραβα ποιητή Abu Nawas και τον πέρση Ομάρ Καγιάμ που τραγουδούσαν στο Ισλάμ ελεύθερα για το κρασί και τις γυναίκες.
Θυμάμαι ότι αν η λέξη σοφία έχει μια έννοια είναι σίγουρα η συγγενική έννοια της αρμονίας.
Θυμάμαι ότι το ίδιο συμβαίνει και με τη λέξη υγεία και τότε η αρρώστια θα είχε τη μορφή του χάους.
Θυμάμαι ότι το ίδιο ίσως συμβαίνει και με τη λέξη φιλία, και πολύ πιο σπάνια με τη λέξη έρωτας.
Θυμάμαι τη Νήσο των Μακάρων, τον Gauguin και ότι όλοι μας ονειρευόμαστε ένα μεγάλο ταξίδι.
Θυμάμαι ότι αν στην αρχή ήταν η αρμονία, στο τέλος ίσως υπάρξει το χάος.
Θυμάμαι τη χρυσή εποχή που δεν υπήρξε ποτέ.
Θυμάμαι ότι αν το χάος ήταν στην αρχή, στο τέλος ίσως υπάρξει η αρμονία.
Θυμάμαι το μύθο του ευγενούς άγριου.
Θυμάμαι ότι η αρμονία ήταν στην αρχή, ότι θα είναι στο τέλος και ότι στην περίπτωση αυτή εμείς ίσως να είμαστε στη μέση του χρόνου.
Θυμάμαι ότι το ρήμα θυμάμαι έχει δυο σημασίες: «θυμάμαι» και «δεν ξεχνώ».
Θυμάμαι ότι για τον René Char δεν πρέπει να βάλεις όρια στην ομορφιά γιατί όλα πρέπει να είναι ομορφιά.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι για τον Ντοστογέφσκυ «Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο», και αναρωτιέμαι όταν ο κόσμος αυτός σωθεί πώς θα είναι.
Θυμάμαι ότι η αρμονία θα μπορούσε να είναι αιώνια, αλλά κι ότι και το χάος θα μπορούσε να είναι μόνιμο επίσης.
Θυμάμαι τα εκατομμύρια θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Θυμάμαι ότι η αρμονία είναι μια ιδέα, και ως Ιδέα, είναι πράγματι πλατωνική.
Θυμάμαι, μεταξύ πολλών άλλων, τα σφαγεία του Στάλινγκραντ και του Νάνκιν πριν από εκείνα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι καθώς επίσης ότι πολλοί από εκείνους που επέστρεψαν από το Βερντέν δεν μπορούσαν να μιλήσουν γι’ αυτό, και ότι τότε έλεγαν «ποτέ ξανά».
Θυμάμαι ότι η αρμονία είναι, μεταξύ άλλων, περισσότερο μια πίστη.
Θυμάμαι ότι το κοινό είναι ένας προσδιορισμός που ποτέ δε θα μπορέσει να χαρακτηρίσει την αρμονία.
Θυμάμαι τον Giordano Bruno, που κάηκε ζωντανός στο Campo dei Fiori της Ρώμης τον Φεβρουάριο του 1600, επειδή η Γη δεν είναι το κέντρο του κόσμου.
Θυμάμαι ότι το χάος μπορεί να αναδυθεί από την αρμονία όπως, μια μέρα, η πλήξη γεννήθηκε από την ομοιομορφία(2).
Θυμάμαι ότι ένα σχοινί μπλεγμένο με μια μαύρη και λευκή κλωστή είναι ίσως μια δίκαιη εικόνα της αρμονίας.
Θυμάμαι τον ψίθυρο του νερού στη μέση της ερήμου.
Θυμάμαι το κινέζικο βασανιστήριο «εκατό κομμάτια» που αναφέρει ο Georges Bataille.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι η αρμονία είναι μια ουτοπία και ότι ο άνθρωπος έχει ανάγκη τις ουτοπίες.
Θυμάμαι την πόλη Auroville στην Ινδία και ότι, ναι, καμιά φορά πλησιάζουμε πολύ κοντά στην ουτοπία.
Θυμάμαι ότι ο άνθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων.
Θυμάμαι ότι υπάρχει μια αλήθεια του σώματος.
Θυμάμαι ότι μια πράξη είναι ένας λόγος, αλλά κι ότι πολλά λόγια δεν είναι πράξεις.
Θυμάμαι τον Toussaint-Louverture.
Θυμάμαι ότι μπήξανε παντού σταυρούς
Θυμάμαι ότι το να είσαι παθιασμένος σημαίνει ή ότι ζεις τις ηδονές ή ότι ασκείς τον ασκητισμό.
Θυμάμαι ότι ο Μαρκήσιος ντε Σαντ είχε μάτια κοριτσιού(3).
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι η βλακεία μπορεί να είναι εγκληματική και ότι οι καλοί άνθρωποι δεν είναι και τόσο καλοί.
Θυμάμαι ότι οι κόκκινοι Χμερ σκότωσαν δυο εκατομμύρια Καμποτζιανούς.
Θυμάμαι ότι ορισμένοι πιστεύουν στο τέλος του κόσμου και ότι άλλοι θέλουν μερικές φορές να το ανακοινώνουν.
Θυμάμαι ότι πολλοί πιστεύουν στη μεταθανάτια ζωή κι ότι εγώ δεν το πιστεύω.
Θυμάμαι ότι αν αναστηθούμε θα χρειαστεί να πεθάνουμε για δεύτερη φορά.
Θυμάμαι την εκκωφαντική σιωπή των θεών.
Θυμάμαι τον υπουργό ενός Κράτους της Κεντρικής Αφρικής που ήταν καθολικός ιερέας, να γονατίζει μπροστά στον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’ καθώς κατέβαινε από το αεροπλάνο.
Θυμάμαι τους Ινδιάνους της Τσιάπας, και ίσως μια μέρα θα δούμε το πρόσωπο του υποδιοικητή Μάρκο.
Θυμάμαι τη συνάντησή μου πρόσωπο με πρόσωπο με το θεό Πάνα στη Θάσο.
Θυμάμαι μια πηγή στην έρημο και τα ονόματα των δυο κοριτσιών που προχώρησαν προς το μέρος μου για να μου πλύνουν τα πόδια.
Θυμάμαι τις τρεις Ντεβτάσι μπροστά στο ναό της Μαρίας Μαγδαληνής στο Vézelay προς το σούρουπο, φέτος το καλοκαίρι.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι τους Αλγερινούς που σκότωσε η αστυνομία του Papon στις 17 Οκτωβρίου του 1961 και ότι ο Διευθυντής Παπόν, που είχε καταδικαστεί για συμμετοχή σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γέρασε σπίτι του, άνετα και με καθαρή συνείδηση.
Θυμάμαι το Τείχος των Κομμουνάρων στο νεκροταφείο Περ Λασέζ.
Θυμάμαι ότι συνεχίζω να μην μπορώ να τα βγάλω πέρα με την επίσκεψη σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης.
Θυμάμαι ότι από τα θραύσματα της σκέψης του Ηράκλειτου που προτιμώ είναι εκείνα που δεν καταλαβαίνω.
Θυμάμαι τις Αναλογίες και τον Χρυσό αριθμό.
Θυμάμαι τη Νέμεσις, τη θεά του μέτρου, και ότι το μέτρο είναι η πιθανή μορφή της αρμονίας.
Θυμάμαι πάλι ότι ο άνθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων.
Θυμάμαι τον κουβανό ποιητή και δημοσιογράφο Ραούλ Ριβέρο που πεθαίνει την ώρα αυτή σε σιγανή φωτιά στις φυλακές του Κάστρο(4).
Θυμάμαι ότι στη δημοκρατία τα ψηφίσματα του συνόλου των ψηφοφόρων μπορούν να βοηθήσουν ορισμένους να αποφύγουν τη φυλακή.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος και έχουμε μάτια για να τον δούμε.
Θυμάμαι τα βασανιστήρια του Hallaj, του μυστικιστή του Ισλάμ, ο οποίος σταυρώθηκε και παρέμενε περιέργως ήρεμος ενώ οι εκτελεστές του τον ακρωτηρίαζαν φρικτά.
Θυμάμαι το κενό της Κοινωνικής Ασφάλισης, το έλλειμμα του προϋπολογισμού και το ευρωπαϊκό σύμφωνο σταθερότητας.
Θυμάμαι όσο πιο πολιτισμένος είναι ο κόσμος τόσο πιο θολός γίνεται.
Θυμάμαι ότι στην Αρχαία Ελλάδα το Σύμπαν ήταν ένας ναός τον οποίο όριζε η γεωμετρία.
Θυμάμαι ότι στην Αρχαία Αίγυπτο ο κύκλος με μια τελεία στο κέντρο του ήταν σημάδι του θεού Ρα, θυμάμαι ότι ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης το έκανε κρυφή του υπογραφή, όπως αργότερα κι ένας άλλος έλληνας ποιητής, ο Γιάννης Υφαντής.
Θυμάμαι ότι «το να βλέπεις καθαρά είναι να βλέπεις στο σκοτάδι»(5) και ότι «η διαύγεια είναι η πιο δυνατή πληγή του ήλιου»(6).
Θυμάμαι μαζί με τον Camus ότι εμείς, οι άνθρωποι του Νότου, ξέρουμε ότι ο ήλιος έχει και μαύρο πρόσωπο.
Θυμάμαι τη φυσική θεωρία του χάους και ότι άκουσα τον Ilya Prigorine να μιλάει γι’ αυτό όχι μακριά από εδώ, στη Βαρ της Προβηγκίας, πολύ πριν πάρει το Βραβείο Νόμπελ.
Θυμάμαι την ταινία Kaos των αδελφών Taviani και ειδικά το κομμάτι “il mal della luna”.
Θυμάμαι ότι σε αποκάλεσαν Σκοτεινό ενώ κατοικούσες στη Λάμψη(7).
Θυμάμαι ότι ο Ηράκλειτος και ο Λάο Τσε θα μπορούσαν να συναντηθούν και ουσιαστικά είναι σαν να συνέβη.
Θυμάμαι τα λουλούδια του λοτού στους κήπους του Suzhou.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας τη Γη μάς τη δάνεισαν μόνο.
Θυμάμαι ότι δε θέλουν να είναι «ούτε πόρνες ούτε υποταγμένες».
Θυμάμαι ότι ο θόρυβος είναι ο βιασμός της ψυχής.
Θυμάμαι ότι για τον Ρίλκε «το να είσαι εδώ είναι μεγαλείο».
Θυμάμαι ότι στην αρχή ήταν ο λόγος και ότι ίσως στο τέλος θα είναι η σιωπή.
Θυμάμαι τον σεισμό της Σαντορίνης στην Αρχαιότητα που μάλλον καταβύθισε την άγνωστη Ατλαντίδα, τον σεισμό της Λισαβόνας το 1755 που βύθισε τον Βολτέρο σε απαισιοδοξία και τον σεισμό στην Boumerdes το Μάιο 2003(1).
Θυμάμαι έναν ποιητή, που έκανε κι αυτός Αντίσταση, τον διοικητή Alexandre, να παίρνει το πολυβόλο του, να θυσιάζει μερικούς άντρες και στη συνέχεια να επιστρέφει για να γράψει ποίηση.
Θυμάμαι το ερώτημα που έθεσε ο Adorno: είναι δυνατόν να γράφεται ακόμη ποίηση μετά το ‘Άουσβιτς;
Θυμάμαι να μιλάμε για την ποίηση και συχνά να την σκοτώνουμε.
Θυμάμαι τις καταδίκες σε θάνατο δια πυρός από την Ιερά Εξέταση, τις καταδίκες των SS στο Βερολίνο και ότι κάθε φορά που θα καίγονται βιβλία μετά από λίγο θα καίγονται κι άνθρωποι.
Θυμάμαι ότι μια φετβά καταδίκασε τον Salman Rushdie σε θάνατο για τους σατανικούς του στίχους.
Θυμάμαι την πυρκαγιά της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, την πυρκαγιά της βιβλιοθήκης της Αγίας Πετρούπολης κατά την οποία καταστράφηκαν 550.000 βιβλία και την πυρκαγιά της νύχτας της 25ης ή της 26ης Αυγούστου του 1992 που ξέσπασε στη βιβλιοθήκη του Σαράγεβο και καταστράφηκαν 2 εκατομμύρια βιβλία.
Θυμάμαι ότι σύμφωνα με τον Ray Bradbury στη θερμοκρασία των 451 βαθμών Φαρενάιτ τα βιβλία καίγονται.
Θυμάμαι έναν ποιητή τον 10ο αιώνα στη Βαγδάτη που έγραφε: «αν δεις τα βιβλία σου να σε προδίδουν, πέταξέ τα στη φωτιά (Abou Saϊd al-Sirafi)».
Θυμάμαι μαζί με τον Mallarmé ότι η σάρκα είναι νεκρή και ότι έχω διαβάσει όλα τα βιβλία.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι οι Αβοριγίνες έχουν έναν πλούσιο πολιτισμό τεσσάρων χιλιάδων χρόνων.
Θυμάμαι τον Αντονέν Αρτώ που είχε γράψει ότι θα μπορούσαμε να μιλάμε για την καλή ψυχική υγεία του Βαν Γκογκ.
Θυμάμαι ότι με τους σημερινούς ρυθμούς θα έχουν εξαφανιστεί μέσα σε 25 χρόνια ένα εκατομμύριο είδη φυτών και ζώων, δηλαδή πάνω από το ένα τέταρτο της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.
Θυμάμαι ότι σε ορισμένες χώρες πρέπει να μαυρίζουν τα παράθυρα έτσι ώστε να μην φαίνονται οι γυναίκες απ’ έξω.
Θυμάμαι τα παιδιά της Ρουάντα με τα πρόσωπα και τα κρανία τσακισμένα από τις φονικές ματσέτες.
Θυμάμαι ένα μικρό κορίτσι να τρέχει σ’ ένα δρόμο του Βιετνάμ γυμνό και με το δέρμα του κουρελιασμένο.
Θυμάμαι τη μουσική του Henri Dutilleux The Shadows of Time, ότι τη συνέθεσε για την Άννα Φρανκ, θυμάμαι τα παιδιά του Izieu και άλλα παιδιά που μαρτύρησαν.
Θυμάμαι την εγγονή, πριν πολύ καιρό, να τρέχει προς τη θάλασσα, να γυρίζει με το χέρι της γεμάτο αφρό και να χαϊδεύει το πρόσωπό μου.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε
Θυμάμαι ότι τα πράγματα δεν είναι για να τα δεχόμαστε, αλλά για να τα αλλάζουμε. Ή τουλάχιστον να το προσπαθούμε.
Θυμάμαι ότι για τον Michael Moore το Fahrenheit 9/11 είναι η θερμοκρασία που λύγισαν τα ανθρώπινα σώματα όταν κατέρρευσαν οι δίδυμοι πύργοι.
Θυμάμαι ότι εάν η αρμονία είναι ένα όνειρο που προσπαθείς να φτάσεις, ο εφιάλτης ίσως τότε να είναι ένα από τα στοιχεία του χάους.
Θυμάμαι το χαμόγελο του Βούδα και την ευτυχισμένη του απάθεια.
Θυμάμαι ότι πρέπει να πιστεύουμε στη χάρη και στους αγγέλους επειδή υπάρχουν.
Θυμάμαι τον Νέλσον Μαντέλα, τον πρώτο Πρόεδρο της Δημοκρατικής Νότιας Αφρικής, να χορεύει αφού πέρασε 27 χρόνια στη φυλακή.
Θυμάμαι τον φόρο Τόμπιν και την υποτιθέμενη αδυναμία να εφαρμοστεί.
Θυμάμαι ότι την ημέρα που έκλεινα τα δέκα μου χρόνια θεώρησαν νεκρή τη Sagan μετά το σοβαρό ατύχημα με το αυτοκίνητο Aston Martin που έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα.
Θυμάμαι ότι ο Camus είχε γράψει: «η ζωή δεν είναι για να τη ζεις, αλλά για να την καις».
Θυμάμαι ότι ο αετός έλκεται από τον μαγνήτη των πηγών και μεταναστεύει.
Θυμάμαι τον διοικητή Μασούντ στο Penshir που ήταν και ποιητής.
Θυμάμαι ότι όταν με χάιδεψε ένα πούπουλο ενός γλάρου ένιωσα να με διαπερνά όλη η θάλασσα.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε
Θυμάμαι αυτή την εικόνα του τύπου: «η Παναγία της Bentallah» και τα δεκάδες χιλιάδες θύματα της τρομοκρατίας στο Αλγέρι, τα τελευταία χρόνια.
Θυμάμαι τον ποιητή Youssef Sebti και τον Tahar Djaout που δολοφονήθηκαν το 1993 στο Αλγέρι επειδή ήταν καλλιτέχνες και διανοούμενοι.
Θυμάμαι ότι η Δικαιοσύνη αναπαριστάται με μια ζυγαριά με δύο οριζόντιους δίσκους και ότι αυτό μπορεί επίσης να είναι η μεταφορά της αρμονίας.
Θυμάμαι ότι δεν υπάρχει δικαιοσύνη ούτε και θεός, αφού δεν υπάρχει δικαιοσύνη.
Θυμάμαι ότι ο παράδεισος είναι στον ουρανό κι αναρωτιέμαι που είναι η κόλαση.
Θυμάμαι τον Jean Moulin στον οποίο οι βασανιστές άπλωσαν ένα φύλλο χαρτί επειδή δεν μπορούσε πια να μιλήσει και ότι εκείνος τους το επέστρεψε έχοντας ζωγραφίσει την καρικατούρα τους.
Θυμάμαι μια κοπέλα που την έκαψαν ζωντανή στον κάδο απορριμμάτων επειδή είχε αρνηθεί τις προτάσεις ενός μικρού συνοικιακού μουσουλμάνου άρχοντα.
Θυμάμαι ότι πάνω στο Κίτρινο βουνό, στην Κίνα, μέσα στην ομίχλη της Πρωτεύουσας του Ουρανού δεν ήθελα με τίποτα να ξανακατέβω στη γη.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι όταν έφτασα στη Δυτική Ευρώπη, το σύννεφο του Τσερνομπίλ αναγνώριζε τα σύνορα των Κρατών και απέφευγε ορισμένα.
Θυμάμαι τον Geronimo.
Θυμάμαι ότι κάθε βράδυ πλοιάρια μεταναστών βουλιάζουν στο Στενό του Γιβραλτάρ.
Θυμάμαι τη μουσική Σούφι και την έκσταση των aϊssawis.
Θυμάμαι ότι στις αρχές της 3ης χιλιετίας χτίσαμε έναν τοίχο από μπετόν ύψους 8 μέτρων για να χωρίσουμε δυο λαούς και ότι στο τέλος της 2ης χιλιετίας γκρεμίσαμε έναν τοίχο για να ενώσουμε έναν λαό.
Θυμάμαι ότι οι ερωμένες μου τίναζαν στη θάλασσα τα αστέρια που είχαν πέσει στα μαλλιά τους.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι τα δύο τρίτα της ανθρωπότητας ζουν στη φτώχεια από τα οποία το ένα δισεκατομμύριο είναι παιδιά.
Θυμάμαι ότι ο Σαρτρ είχε πει ότι μπρος σε ένα παιδί που πεθαίνει από την πείνα Η Ναυτία δεν αξίζει τίποτα.
Θυμάμαι το ζήτημα της υπεροχής της ηθικής από την αισθητική ή της αισθητικής από την ηθική.
Θυμάμαι αυτό το ερώτημα που δανειστήκαμε από τον Αλμπέρτο Τζιακομέτι: σε ένα σπίτι που καίγεται θα διαλέγατε να σώσετε μια γάτα ή έναν Ρέμπραντ;
Θυμάμαι ότι ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε ένα όνειρο.
Θυμάμαι ότι πριν από πολύ καιρό είχα αρνηθεί μια για πάντα να γίνω ένας σύγχρονος μεταλλαγμένος.
Θυμάμαι ότι το «Εγώ είναι ένας άλλος» και τον Μάντη που το έγραψε.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε
Θυμάμαι ότι τα ΜΑΤ έριξαν δακρυγόνα μέσα στην εκκλησία Saint-Bernard για να διώξουν τους λαθρομετανάστες.
Θυμάμαι ότι ο Πικάσο ήθελε να ζωγραφίζει σαν παιδί αλλά δεν το κατάφερε.
Θυμάμαι ότι τα συσσωρευμένα πυρηνικά οπλοστάσια μπορούν να ανατινάξουν εντυπωσιακά πολλές φορές τον πλανήτη.
Θυμάμαι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν 10.640 πυρηνικές κεφαλές, η Ρωσία 8.600, η Κίνα 400, η Γαλλία 350, το Ηνωμένο Βασίλειο 200, το Ισραήλ 150, η Ινδία 80, το Πακιστάν 40, η Βόρεια Κορέα ίσως ένα ή δύο και μηδέν το Ιράκ.
Θυμάμαι ότι ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι το μεγαλύτερο μαύρο νεκροταφείο.
Θυμάμαι την Αμερική πριν τον Κολόμβο.
Θυμάμαι ότι το κοριτσάκι μου με ρωτούσε συνεχώς: «Μέχρι που φτάνει ο Ουρανός;»
Θυμάμαι τα πενήντα εκατομμύρια νεκρούς του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και ανάμεσά τους τα 6 εκατομμύρια Εβραίων.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι τη Rosa Parks, η οποία την 1η Δεκεμβρίου του 1955 αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν Λευκό, μέσα σε ένα λεωφορείο του Montgomery στην Alabama.
Θυμάμαι ότι στη Νιγηρία, αν είσαι γυναίκα, ένα πολιτικό δικαστήριο μπορεί να σε καταδικάσει να σε θάψουν ζωντανή μέχρι τη μέση για να σε λιθοβολήσουν.
Θυμάμαι ότι έχοντας γίνει πλουσιότεροι έχουμε γίνει και πολύ πιο φτωχοί.
Θυμάμαι ότι οι παππούδες μου μού έλεγαν: εσύ τουλάχιστον θα δεις το 2000.
Θυμάμαι ότι, όταν με απορρίπτουν ως καλλιτέχνη ή διανοούμενο, χαίρομαι που δε ζω στην Κίνα της εποχής της λεγόμενης Πολιτιστικής Επανάστασης.
Θυμάμαι ότι ο Jacques Derrida απέδειξε τη θετικότητα της αποδόμησης.
Θυμάμαι ότι η δημιουργία είναι αποδόμηση και ότι η αποδόμηση είναι επίσης δημιουργία.
Θυμάμαι ότι ο φοίνικας αναγεννιέται από τις στάχτες του.
Θυμάμαι ότι τη δεκαετία του 50 οι γονείς των εφήβων που εγκατέλειπαν το σπίτι τους έκαναν έκκληση σε ραδιοφωνικούς σταθμούς και διαβεβαίωναν ότι δεν πρόκειται να τους μαλώσουν.
Θυμάμαι τις τελετές βουντού.
Θυμάμαι τον ανώνυμο φοιτητή που σταμάτησε μόνος του μια ίλη από τανκς στην πλατεία Tian An Men τον Ιούνιο του 1989 και θυμάμαι τους Τσέχους φοιτητές να σκαρφαλώνουν στα ρώσικα τανκς το 1968.
Θυμάμαι τον Jan Pallack.
Θυμάμαι ότι σύμφωνα με τον Φουκουγιάμα μπήκαμε στο τέλος της ιστορίας και θυμάμαι επίσης τον μύθο της «αιώνιας επιστροφής» του Νίτσε.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι την Ανδαλουσία ευτυχισμένη πριν από το 1492.
Θυμάμαι, ότι χάρη στον Κίρκεγκωρ, «το χιούμορ είναι η ευγένεια της απελπισίας» κι επίσης, ότι μερικοί είναι τόσο απελπισμένοι που δεν μπορούν καν να έχουν αυτήν την ευγένεια.
Θυμάμαι ότι τα τελευταία δέκα χρόνια 60 ινδιάνικες φυλές έχουν εξαφανιστεί στο Αμαζόνιο.
Θυμάμαι τον Jean Babilée χορεύοντας Τον νεαρό και τον θάνατο, τον Jorge Donne στο Bolero του Maurice Ravel και τον Rudolf Noureev στο… δε θυμάμαι πια.
Θυμάμαι ότι κι εγώ είμαι λευκός απ’ έξω, αλλά από μέσα μαύρος.
Θυμάμαι ότι στο Προσκύνημα στις πηγές ο Λάνζα ντελ Βάστο διέφυγε από τα δόντια ενός τίγρη τραγουδώντας γρηγοριανά άσματα μέσα σε τροπικό δάσος.
Θυμάμαι ότι η Σχετικότητα είναι η κορωνίδα του 20ου αιώνα όπως κι ο Διαφωτισμός ήταν η κορωνίδα του 18ου αιώνα.
Θυμάμαι ότι το να γράφεις ποίηση σημαίνει να κάνεις αντίσταση.
Θυμάμαι ότι είναι επικίνδυνο για τον ποιητή να βάλει τα δυο του χέρια στην εγκάρσια μπάρα του καροτσιού για ψώνια.
Θυμάμαι ότι θα μπορούσα να είμαι τρομοκράτης.
Θυμάμαι τα παιδιά ομήρους του Μπεσλάν στη Βόρεια Οσσετία.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι τον Άραβα ποιητή Abu Nawas και τον πέρση Ομάρ Καγιάμ που τραγουδούσαν στο Ισλάμ ελεύθερα για το κρασί και τις γυναίκες.
Θυμάμαι ότι αν η λέξη σοφία έχει μια έννοια είναι σίγουρα η συγγενική έννοια της αρμονίας.
Θυμάμαι ότι το ίδιο συμβαίνει και με τη λέξη υγεία και τότε η αρρώστια θα είχε τη μορφή του χάους.
Θυμάμαι ότι το ίδιο ίσως συμβαίνει και με τη λέξη φιλία, και πολύ πιο σπάνια με τη λέξη έρωτας.
Θυμάμαι τη Νήσο των Μακάρων, τον Gauguin και ότι όλοι μας ονειρευόμαστε ένα μεγάλο ταξίδι.
Θυμάμαι ότι αν στην αρχή ήταν η αρμονία, στο τέλος ίσως υπάρξει το χάος.
Θυμάμαι τη χρυσή εποχή που δεν υπήρξε ποτέ.
Θυμάμαι ότι αν το χάος ήταν στην αρχή, στο τέλος ίσως υπάρξει η αρμονία.
Θυμάμαι το μύθο του ευγενούς άγριου.
Θυμάμαι ότι η αρμονία ήταν στην αρχή, ότι θα είναι στο τέλος και ότι στην περίπτωση αυτή εμείς ίσως να είμαστε στη μέση του χρόνου.
Θυμάμαι ότι το ρήμα θυμάμαι έχει δυο σημασίες: «θυμάμαι» και «δεν ξεχνώ».
Θυμάμαι ότι για τον René Char δεν πρέπει να βάλεις όρια στην ομορφιά γιατί όλα πρέπει να είναι ομορφιά.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι για τον Ντοστογέφσκυ «Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο», και αναρωτιέμαι όταν ο κόσμος αυτός σωθεί πώς θα είναι.
Θυμάμαι ότι η αρμονία θα μπορούσε να είναι αιώνια, αλλά κι ότι και το χάος θα μπορούσε να είναι μόνιμο επίσης.
Θυμάμαι τα εκατομμύρια θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Θυμάμαι ότι η αρμονία είναι μια ιδέα, και ως Ιδέα, είναι πράγματι πλατωνική.
Θυμάμαι, μεταξύ πολλών άλλων, τα σφαγεία του Στάλινγκραντ και του Νάνκιν πριν από εκείνα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι καθώς επίσης ότι πολλοί από εκείνους που επέστρεψαν από το Βερντέν δεν μπορούσαν να μιλήσουν γι’ αυτό, και ότι τότε έλεγαν «ποτέ ξανά».
Θυμάμαι ότι η αρμονία είναι, μεταξύ άλλων, περισσότερο μια πίστη.
Θυμάμαι ότι το κοινό είναι ένας προσδιορισμός που ποτέ δε θα μπορέσει να χαρακτηρίσει την αρμονία.
Θυμάμαι τον Giordano Bruno, που κάηκε ζωντανός στο Campo dei Fiori της Ρώμης τον Φεβρουάριο του 1600, επειδή η Γη δεν είναι το κέντρο του κόσμου.
Θυμάμαι ότι το χάος μπορεί να αναδυθεί από την αρμονία όπως, μια μέρα, η πλήξη γεννήθηκε από την ομοιομορφία(2).
Θυμάμαι ότι ένα σχοινί μπλεγμένο με μια μαύρη και λευκή κλωστή είναι ίσως μια δίκαιη εικόνα της αρμονίας.
Θυμάμαι τον ψίθυρο του νερού στη μέση της ερήμου.
Θυμάμαι το κινέζικο βασανιστήριο «εκατό κομμάτια» που αναφέρει ο Georges Bataille.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι η αρμονία είναι μια ουτοπία και ότι ο άνθρωπος έχει ανάγκη τις ουτοπίες.
Θυμάμαι την πόλη Auroville στην Ινδία και ότι, ναι, καμιά φορά πλησιάζουμε πολύ κοντά στην ουτοπία.
Θυμάμαι ότι ο άνθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων.
Θυμάμαι ότι υπάρχει μια αλήθεια του σώματος.
Θυμάμαι ότι μια πράξη είναι ένας λόγος, αλλά κι ότι πολλά λόγια δεν είναι πράξεις.
Θυμάμαι τον Toussaint-Louverture.
Θυμάμαι ότι μπήξανε παντού σταυρούς
Θυμάμαι ότι το να είσαι παθιασμένος σημαίνει ή ότι ζεις τις ηδονές ή ότι ασκείς τον ασκητισμό.
Θυμάμαι ότι ο Μαρκήσιος ντε Σαντ είχε μάτια κοριτσιού(3).
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι η βλακεία μπορεί να είναι εγκληματική και ότι οι καλοί άνθρωποι δεν είναι και τόσο καλοί.
Θυμάμαι ότι οι κόκκινοι Χμερ σκότωσαν δυο εκατομμύρια Καμποτζιανούς.
Θυμάμαι ότι ορισμένοι πιστεύουν στο τέλος του κόσμου και ότι άλλοι θέλουν μερικές φορές να το ανακοινώνουν.
Θυμάμαι ότι πολλοί πιστεύουν στη μεταθανάτια ζωή κι ότι εγώ δεν το πιστεύω.
Θυμάμαι ότι αν αναστηθούμε θα χρειαστεί να πεθάνουμε για δεύτερη φορά.
Θυμάμαι την εκκωφαντική σιωπή των θεών.
Θυμάμαι τον υπουργό ενός Κράτους της Κεντρικής Αφρικής που ήταν καθολικός ιερέας, να γονατίζει μπροστά στον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’ καθώς κατέβαινε από το αεροπλάνο.
Θυμάμαι τους Ινδιάνους της Τσιάπας, και ίσως μια μέρα θα δούμε το πρόσωπο του υποδιοικητή Μάρκο.
Θυμάμαι τη συνάντησή μου πρόσωπο με πρόσωπο με το θεό Πάνα στη Θάσο.
Θυμάμαι μια πηγή στην έρημο και τα ονόματα των δυο κοριτσιών που προχώρησαν προς το μέρος μου για να μου πλύνουν τα πόδια.
Θυμάμαι τις τρεις Ντεβτάσι μπροστά στο ναό της Μαρίας Μαγδαληνής στο Vézelay προς το σούρουπο, φέτος το καλοκαίρι.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι τους Αλγερινούς που σκότωσε η αστυνομία του Papon στις 17 Οκτωβρίου του 1961 και ότι ο Διευθυντής Παπόν, που είχε καταδικαστεί για συμμετοχή σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γέρασε σπίτι του, άνετα και με καθαρή συνείδηση.
Θυμάμαι το Τείχος των Κομμουνάρων στο νεκροταφείο Περ Λασέζ.
Θυμάμαι ότι συνεχίζω να μην μπορώ να τα βγάλω πέρα με την επίσκεψη σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης.
Θυμάμαι ότι από τα θραύσματα της σκέψης του Ηράκλειτου που προτιμώ είναι εκείνα που δεν καταλαβαίνω.
Θυμάμαι τις Αναλογίες και τον Χρυσό αριθμό.
Θυμάμαι τη Νέμεσις, τη θεά του μέτρου, και ότι το μέτρο είναι η πιθανή μορφή της αρμονίας.
Θυμάμαι πάλι ότι ο άνθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων.
Θυμάμαι τον κουβανό ποιητή και δημοσιογράφο Ραούλ Ριβέρο που πεθαίνει την ώρα αυτή σε σιγανή φωτιά στις φυλακές του Κάστρο(4).
Θυμάμαι ότι στη δημοκρατία τα ψηφίσματα του συνόλου των ψηφοφόρων μπορούν να βοηθήσουν ορισμένους να αποφύγουν τη φυλακή.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος και έχουμε μάτια για να τον δούμε.
Θυμάμαι τα βασανιστήρια του Hallaj, του μυστικιστή του Ισλάμ, ο οποίος σταυρώθηκε και παρέμενε περιέργως ήρεμος ενώ οι εκτελεστές του τον ακρωτηρίαζαν φρικτά.
Θυμάμαι το κενό της Κοινωνικής Ασφάλισης, το έλλειμμα του προϋπολογισμού και το ευρωπαϊκό σύμφωνο σταθερότητας.
Θυμάμαι όσο πιο πολιτισμένος είναι ο κόσμος τόσο πιο θολός γίνεται.
Θυμάμαι ότι στην Αρχαία Ελλάδα το Σύμπαν ήταν ένας ναός τον οποίο όριζε η γεωμετρία.
Θυμάμαι ότι στην Αρχαία Αίγυπτο ο κύκλος με μια τελεία στο κέντρο του ήταν σημάδι του θεού Ρα, θυμάμαι ότι ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης το έκανε κρυφή του υπογραφή, όπως αργότερα κι ένας άλλος έλληνας ποιητής, ο Γιάννης Υφαντής.
Θυμάμαι ότι «το να βλέπεις καθαρά είναι να βλέπεις στο σκοτάδι»(5) και ότι «η διαύγεια είναι η πιο δυνατή πληγή του ήλιου»(6).
Θυμάμαι μαζί με τον Camus ότι εμείς, οι άνθρωποι του Νότου, ξέρουμε ότι ο ήλιος έχει και μαύρο πρόσωπο.
Θυμάμαι τη φυσική θεωρία του χάους και ότι άκουσα τον Ilya Prigorine να μιλάει γι’ αυτό όχι μακριά από εδώ, στη Βαρ της Προβηγκίας, πολύ πριν πάρει το Βραβείο Νόμπελ.
Θυμάμαι την ταινία Kaos των αδελφών Taviani και ειδικά το κομμάτι “il mal della luna”.
Θυμάμαι ότι σε αποκάλεσαν Σκοτεινό ενώ κατοικούσες στη Λάμψη(7).
Θυμάμαι ότι ο Ηράκλειτος και ο Λάο Τσε θα μπορούσαν να συναντηθούν και ουσιαστικά είναι σαν να συνέβη.
Θυμάμαι τα λουλούδια του λοτού στους κήπους του Suzhou.
Θυμάμαι ότι ο κόσμος είναι όμορφος κι ότι έχουμε μάτια να τον δούμε.
Θυμάμαι ότι τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας τη Γη μάς τη δάνεισαν μόνο.
Θυμάμαι ότι δε θέλουν να είναι «ούτε πόρνες ούτε υποταγμένες».
Θυμάμαι ότι ο θόρυβος είναι ο βιασμός της ψυχής.
Θυμάμαι ότι για τον Ρίλκε «το να είσαι εδώ είναι μεγαλείο».
Θυμάμαι ότι στην αρχή ήταν ο λόγος και ότι ίσως στο τέλος θα είναι η σιωπή.
Μετάφραση: Κωνστάνς Δημά
