Τάκης Παπατσώνης, «Το ποτήριον τούτο»

Ἐκεῖ ποὺ φθάσαμε, θάμενε νὰ στραφοῦμε
πρὸς νέους προσανατολισμούς. Ἡ ὥρα ἦρθε,
ἐντελῶς ἀνεπαίσθητα, ποὺ ὅ,τι ἴσχυε γιὰ μᾶς
ἔπαψε πιὰ νὰ ἰσχύει• ἕναν Κανόνα ζωῆς
εἴχαμε καταρτίσει, ὅπου ὅλα μὲ ἀκρίβεια
προβλέποντο• ὅλα εἶχαν τὴ θέση τους ἀπαρασάλευτη:
στέρεες κολόνες οἱ τέσσερες ἐποχὲς στὴ διαδοχή τους
μὲ ὅσα γι’ αὐτὲς ποὺ εἶχαν ὁρίσει τῆς φύσης
μακριὰ παράδοση κι’ ἀκατάλυτη μνήμη.
Αὐτοῦ μεταξὺ εἴχαμε θέσει μ’ ἐπιμέλεια
σχέδια, ἀξίες, σκαλοπάτια, εἴχαμε ἀναπτύξει
μελέτη, φαντασίαν, ἄθληση, κι’ ἀποθεώναμε
ἰδέες τῆς ἀγάπης μας, μορφὲς τῶν ὀνείρων μας,
στιγμὲς τῆς λατρείας μας, προσμονὲς τῶν στιγμῶν μας,
(τὸ μόνο ἴσως σημεῖο ποὺ ἔδειχνε πάντα
κάπως θολὸ ἦταν αὐτὲς οἱ προσμονές,
ἀλλὰ μὲ κάτι ἀκροβατικοὺς μικροσυμβιβασμοὺς
ἀπέναντι στὸν ἄτεγκτο κατὰ τὰ ἄλλα ἑαυτό μας,
ρίχναμε, ἀκόμη καὶ σ’αὐτές, μιὰ δέσμη φῶς,
ἀδιαμαρτύρητα, ἔτσι προσπερνώντας τες
καὶ, «λευκοχίτωνες ταῖς ἐναρέτοις πράξεσι»,
τραβούσαμε ἀκάθεκτοι τὸ δρόμο). Ὅλα
τέλος πάντων προβλέποντο• ὅλα, πλὴν ἑνός,
αὐτῆς τῆς ἀλλαγῆς, ποὺ σὲ μιὰ νύχτα
μονάχα ἀνάτρεψε ὅλα τὰ καλοστεκούμενα,
καὶ ποὺ μᾶς ἔριξε σὲ ξένο χῶρον
ἄγνωστο ὥς τὰ τώρα• ἀνύποπτοι ἐμεῖς
εἴχαμε φιλόπονα κεντήσει, μπλέκοντας
κλωστὲς αἰωνιότητας μὲ ἄλλες μικρὲς κλωστές,
εὔθραυστες, μιὰ πλήρη σύνθεση, καὶ τὴν καμαρώναμε.
Καὶ βρέθηκε τώρα συγκεχυμένη• καὶ βρέθηκε
θολή, ξέθωρη κι’ ἄχρηστη• ποῦ τὸ θάρρος
νὰ πιάσουμε καινούργιαν ἀπασχόληση
μὲ ὑλικὰ ξένα στὴ γνώριμη τεχνική μας
καὶ πού, ἀπ’ἐδῶ κι’ ἐμπρός, τὰ πιάνομε
κι’αὐτὰ φθείρονται, καὶ βεβαιωνόμαστε
πὼς θάταν μάταιη κι’ ἡ παραμικρὴ προσπάθεια.

Τὸ μόνο πρέπον ποὺ μᾶς ἀπόμενε ἦταν,
μόλις μᾶς ἔγινε συνείδηση αὐτὴ ἡ ἀλλαγὴ
κι’ ὅλα της τὰ συνεπακόλουθα, νὰ μαζευτοῦμε
καὶ νὰ συντάξομε τοῦτο τὸ Πρακτικό,
τὸ ἄχαρο, τὸ στιφό, τὸ στεγνό, τὸ ἀπρόσωπο,
ρικνὴ περγαμηνὴ ἀνασκαμμένη ἀπὸ τάφο,
ποὺ δείχνει μὲ τοὺς τόνους του τοὺς ρεαλιστικούς,
πὼς ἀπὸ τὴ ζωὴ ποὺ ξέραμε, τελειωτικὰ
ξοφλήσαμε. Κι’ἐξ ὀνόματος ὅλων τὸ ὑπογράφω,
Τ. Κ. Παπατσώνης, Ἕλληνας.

~
πηγή

Τίτλοι του ποιητή
[ 26 Ποιήµατα του Τάκη Παπατσώνη (ανθολογία Έλλοπου) ]

Ο Τάκης Παπατσώνης ή Παπατσώνης Τ.Κ. (Αθήνα, 1895 - 1976) ήταν ποιητής και ακαδημαϊκός. Σε νεαρή ηλικία επιδόθηκε με επιτυχία στην Ποίηση και δημοσίευσε Ποιήματα και Μεταφράσεις ξένων ποιητών σε εφημερίδες και σε περιοδικά. Περιηγήθηκε ταξιδεύοντας είτε λόγω της δουλειάς του είτε από προσωπικό πάθος σε Βελιγράδι, την Κωνσταντινούπολη, Ιταλία, Πράγα, Ελβετία, Γαλλία, Βερολίνο, Δρέσδη, Αγγλία, Ισπανία, Βουκουρέστι, Βέρνη, Καρπάθια Όρη, Νέα Υόρκη, Κούβα, Σικάγο, και Σαν Ντιέγκο. Ο Τάκης Παπατσώνης τοποθετείται από τους ιστορικούς της λογοτεχνίας στην ποιητική γενιά του τριάντα, ως μια ιδιαίτερη όμως περίπτωση που υπερβαίνει τις όποιες κατηγοριοποιήσεις. Η ποιητική του Παπατσώνη αποτελεί ένα ιδιαίτερο μείγμα φαινομενικά ετερόκλιτων στοιχείων. Από την μία πλευρά διακρίνουμε σε αυτήν μια θρησκευτικής υφής ατμόσφαιρα και από την άλλη έναν ευρύτερο στοχασμό πάνω στα ανθρώπινα που, υφολογικά, αντλεί δάνεια και από την καβαφική τεχνοτροπία. Ο Παπατσώνης ανήκει στην γενιά των ποιητών του μεσοπολέμου αλλά ή γραφή του παραπέμπει περσσότερο σε μεταγενέστερους ποιητές. Εγκαινίασε την χρήση του ελεύθερου στίχου ως εισηγητής στην νεότερη και μοντέρνα ελληνική ποίηση και ένα μέρος από την θεματολογία του προέρχεται από την ευρύτερη σφαίρα της θρησκείας και κινείται στο μεταίχμιο μεταξύ ανατολικής και δυτικής πολιτιστικής παράδοσης. [Βιογραφία]